Zeewier

Aziatische landen, zoals Japan, genieten en profiteren al eeuwen van zeewier. In Europa is zeewier de laatste jaren in opkomst en steeds meer mensen komen in aanraking met de unieke smaak en gezondheidsbevorderende effecten van zeewier. In natuurvoedingswinkels is zeewier meestal wel te vinden en ook in grote supermarktketens staat steeds vaker zeewier in de koeling.

Zonlicht
Zeewier is een brede aanduiding voor groepen niet verwante algen die in zeeën en meren zijn te vinden. De meeste zeewieren groeien op koraalrif of een rotsachtige ondergrond. Zeewier kan op flinke diepte groeien omdat het zonlicht door het water heen ook meters beneden het oppervlakte terecht komt. Net zoals alle planten heeft zeewier licht nodig om zich te kunnen voeden en groeien. Toch valt zeewier niet onder de planten of dieren maar staan zij geclassificeerd als algen.

Duizenden soorten
Er zijn duizenden soorten zeewier die onderverdeeld zijn in categorieën aan de hand van kleur (bruin, rood of groen). Iedere soort heeft een unieke vorm, smaak en textuur. De meeste zeewieren zijn geschikt voor consumptie, maar veel soorten zijn te hard om te eten of ze moeten heel lang gestoomd of gekookt worden. Een aantal soorten zijn wel rauw te consumeren. Nori, hijiki, wakame, arame en kombu zijn de meest bekende en meest gegegeten soorten zeewier.
Van nori worden de donkere bladeren gemaakt die om veel soorten sushi zitten.
Hijiki is een zeewiersoort die meer smaak heeft dan nori. Hijiki is een zeegras dat op rotsige landtongen en uitlopers van de kust van de Stille Zuidzee groeit. Het zeegras bevat calcium, vitamine A, vitamine B en ijzer.

Kombu
Agar agar is de vegetarische variant van gelei. Agar agar is een rode alg die op zeewier lijkt. De rode alg is goed voor de darmen en verlaagt het cholesterolgehalte.
Voeg bij het koken van peulvruchten stukjes kombu toe en deze zorgen ervoor dat peulvruchten veel sneller gaar zijn.
Bovenstaande zeewieren kunnen in verschillende vormen gekocht en geconsumeerd worden: rauw, gedroogd, in vellen gerold of in poedervorm.

Hoewel veel westerlingen nog onbekend zijn met het eten en het gebruik van zeewier, is het toch belangrijk om te weten dat zeewier boordevol waardevolle vitamines en mineralen zit zoals carotenen, vitamine B, vitamine C, iodine, mangaan, koper, panthotheenzuur, proteïne, kalium, ijzer, zink, niacine en fosfor.

Schildklier
Zeewier biedt zelfs het breedste assortiment mineralen in een product aan. Het mineraal iodine is in geen enkel ander product zo geconcentreerd te vinden dan in zeewier. Het lichaam heeft bijvoorbeeld iodine nodig om een gezonde schildklier te behouden.
Hiernaast is er een aantal unieke fytonutriënten te vinden in zeewier. Zeewier dankt zijn antioxidantele werking, zoals andere groenten, niet alleen aan carotenen of flavonoïden maar zeewier bevat ook zogenaamde alkaloïde antioxidanten.

Antikanker
Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat de gesulfateerde polysacchariden die te vinden zijn in zeewier, zorgen voor de ontstekingsremmende, antikanker, antitrombose, antivirale en antistollende werking.
Deze gesulfateerde polysacchariden hebben ook een beschermende werking op het hart-, en vaatstelsel. Extracten van zeewier worden soms heparineachtige extracten genoemd omdat ze een aantal van dezelfde eigenschappen vertonen als dit antistollingsmedicijn. Hiernaast zorgt zeewier ook van een verlaging van het cholesterolniveau.

De antikankerwerking van zeewier is voor veel wetenschappers een interessant onderzoeks onderwerp. Het onderzoek is tot nu toe vooral geconcentreerd op de relatie met darmkanker en dan vooral op het verlies van op calcium reagerende receptoren (CaSRs) in darmkankercellen en de eigenschap van zeewier om dit proces te veranderen.
Ook de ontstekingsremmende werking van zeewier kan van belang zijn in het tegengaan van de vorming van kanker. Een chronische ontstekingsreactie kan oxidatieve stress in de cellen veroorzaken waardoor kankercellen kunnen ontstaan.

Minder oestrogeen
Zeewier gaat niet alleen darmkanker tegen maar heeft ook een gunstig effect op oestrogeen gerelateerde kankers zoals borstkanker. Het is bekend dat zeewieren verschillende aspecten in de cyclus van een vrouw kunnen wijzigen. In een periode van zo’n tien jaar kan zeewier ervoor zorgen dat er minder oestrogeen wordt uitgescheiden. De overproductie van oestrogeen kan een rol spelen in de vorming van bijvoorbeeld borstkanker bij vrouwen die oestrogeengevoelig zijn. Ook is cholesterol nodig om oestrogeen op te bouwen; inname van zeewier laat zien dat het cholesterolniveau daalt.

Zeewier kan als salade (rauw) worden gegeten, maar kan ook toegevoegd worden aan (miso) soep en groentegerechten.

Wanneer te verkrijgen: 
Het gehele jaar.

Literatuur:

• Aslam MN, Bhagavathula N, Paruchuri T et al. Growth-inhibitory effects of a mineralized extract from the red marine algae, Lithothamnion calcareum, on Ca2+-sensitive and Ca2+-resistant human colon carcinoma cells. Cancer Lett. 2009 October 8; 283(2): 186-192. 2009.
• Skibola CF. The effect of Fucus vesiculosus, an edible brown seaweed, upon menstrual cycle length and hormonal status in three pre-menopausal women: a case report. BMC Complement Altern Med. 2004; 4: 10-18. 2004.