Kidneybonen hebben de vorm van een nier. Vandaar dat ze wel nierbonen worden genoemd. Hun kleur is roodbruin. Ze zijn het hele jaar in zowel gedroogde vorm als in pot of blik, te verkrijgen.
Giftig
Rauw zijn deze bonen giftig (vijf bonen kunnen al vergiftiging oproepen). Zo ook bij het niet goed gaar koken. De rauwe kidneyboon bevat de stof phytohaemagglutinine (een lectine) die voedselvergiftiging (braken, diarree) kan veroorzaken.
Kidneybonen zijn, net als bijna alle peulvruchten, een goede bron van cholesterol verlagende vezels. De vezels zorgen voor een gezonde stoelgang wat prikkelbare darm syndroom en diverticulosis helpt voorkomen. Verder zorgen kidneybonen ook voor een stabiele bloedsuikerspiegel.
Ontgiftend
Kidneybonen bevatten een grote hoeveelheid van het spoormineraal molybdeen. Dat zorgt ervoor dat ons lichaam zich ontgift van sulfieten. Sulfieten worden vaak toegevoegd aan producten om de houdbaarheid te vergroten. Wie gevoelig is voor sulfiet, kan last krijgen van een versnelde hartslag, hoofdpijn of disoriëntatie.
Uit onderzoek is gebleken dat het eten van vezelrijk voedsel hartziekten helpt voorkomen. Niet alleen de vezels in kidneybonen dragen hieraan bij maar ook de hoeveelheden foliumzuur en magnesium. Foliumzuur helpt het homocysteïnegehalte in het lichaam te verlagen. Magnesium zorgt ervoor dat bloedvaten en slagaders ontspannen waardoor de bloedtoevoer wordt gestimuleerd en zuurstof en voedingsstoffen makkelijker door het lichaam vervoerd kunnen worden. Onderzoeken laten zien dat een tekort aan magnesium niet alleen de kans op een hartaanval vergroot maar ook de schade aan het hart na een hartaanval verergert.
Proteïnen
Net als alle peulvruchten zijn kidneybonen een bron van proteïnen. Volgens sommige wetenschappers zijn de proteïnen in peulvruchten minder volledig als die uit vlees. Bepaalde aminozuren komen in lagere concentraties voor in peulvruchten dan in vlees. Aangeraden wordt om peulvruchten met granen te combineren om zo een volledige hoeveelheid proteïnes binnen te krijgen.
Zetmeel
Peulvruchten hebben ook een keerzijde: met name de grote bonen (witte, bruine, capucijners, kievit, etc) hebben grote zaadlobben waarin hun reservevoedsel is opgeslagen in de vorm van zetmeel. Met de huidige inzichten over het gebruik van complexe koolhydraten is het niet aan te bevelen om grote hoeveelheden zetmeel te gebruiken. Daarom zijn met name sojabonen (gefermenteerd als tempeh) en de groene erwt aan te bevelen.
Moerman raadde vooral de kleine, groene erwt aan, omdat die het grootste oppervlak heeft ten opzichte van de inhoud. Het oppervlak is van belang voor de vit B inhoud die in het vlies zit.
Latijnse naam:
Phaseolus vulgaris
Wanneer te verkrijgen:
Het gehele jaar (gedroogd).
Vitamines en mineralen:
Per 100 g gedroogd | |
Vitamine B1 | 0,11 mg |
Vitamine B2 | 0,06 mg |
Vitamine B6 | 0,10 mg |
Vitamine B11 | 25 mcg |
Vitamine C | 1 mg |
Kalium | 340 mg |
Calcium | 40 mg |
Fosfor | 140 mg |
Bevat ook ijzer, magnesium, mangaan, koper en zink.
Literatuur:
- Bazzano LA, He J, Ogden LG, Loria CM, Whelton PK. Dietary fiber intake and reduced risk of coronary heart disease in US men and women: the National Health and Nutrition Examination Survey I Epidemiologic Follow-up Study. Arch Intern Med. 2003 Sep 8;163(16):1897-904. 2003.
- McIntosh M, Miller C. A diet containing food rich in soluble and insoluble fiber improves glycemic control and reduces hyperlipidemia among patients with type 2 diabetes mellitus. Nutr Rev 2001 Feb;59(2):52-5. 2001.