Gezonde voedselkeuzes maken is gemakkelijker gezegd dan gedaan. De hardnekkigheid waarmee de kilo’s aan goedwillende levensverbeteraars blijven plakken, bewijst dat gezond eten niet zomaar een keuze is. Het zijn honderden keuzes. Onderzoekers ontwikkelden een gratis telefoonspelletje dat daarbij kan helpen. En de spelers helpen op hun beurt de wetenschap vooruit.
Met het eenvoudige spelletje trainen de spelers op een associatieve manier hun vermogen junkfood te laten staan. Afwisselend verschijnen plaatjes van junkfood, gezond voedsel en willekeurige voorwerpen op het scherm. Deze zijn omgeven door rode of een groene cirkels. De speler tikt de groene cirkels aan en doet dat zo snel en foutloos mogelijk. Na elke sessie van een paar minuten verschijnt de score en de gemiddelde reactietijd.
Na minimaal tien sessies van ongeveer tien minuten verdeeld over evenzoveel dagen valt een positief effect te verwachten, suggereert onderzoek van de universiteit van Exeter en Helsinki. Minder dan de helft van de 1.234 mensen die het spelletje speelden, deden dat minstens de minimaal aanbevolen tien keer. Gemiddeld over de hele groep bedroeg het gewichtsverlies na een maand een halve kilo. Daarbij was er een lichte toename in de consumptie van gezond voedsel.
Meer is minder (junkfood)
Vaker spelen ging samen met betere resultaten. ‘Deelnemers die de app meer gebruikten, rapporteerden grotere reducties in de consumptie van ongezond voedsel en grotere toenames in de consumptie van gezond voedsel’, concluderen de wetenschappers in vakblad Appetite. Hun analyse van de gebruikersdata wijst op betere resultaten als het de app gespreid over de tijd gebruikt wordt; in plaats van vaak achter elkaar. ‘Toekomstige gecontrolleerde trials zouden deze observatie moeten bevestigen, om optimale trainingsschema’s voor potentiële gebruikers vast te stellen.’
Omdat de studie observationeel van aard is en de gebruikers zelf de benodigde informatie verschaffen, is de bewijskracht laag. ‘Mensen die vaak speelden en veel afvielen, zijn waarschijnlijk ook gemotiveerder om af te vallen’, zegt onderzoeker Natalia Lawrence op de website van de universiteit van Exeter. Met andere woorden, het is onduidelijk hoeveel van dat resultaat aan de app is toe te schrijven.
Downloaden
Er zit dus maar één ding op: zelf uitproberen. De FoodT app is gratis te downloaden vanaf de App Store of Google Play. Het gedragspsychologische principe achter de werking is het zogeheten Reflectieve-Impulsive Model. Dat gaat er vanuit dat gedrag gestuurd wordt door twee systemen die met elkaar interacteren. Te weten langzaam en zorgvuldig nadenken aan de ene kant en snelle impulsieve processen aan de andere kant. Dat tweede systeem volgt associatieve netwerken, die zich met training laten veranderen.
‘Heel bruikbaar’, citeert het persbericht een gebruikersreview op Google Play. ‘Het lijkt op verschillende niveaus te werken. Of het de associatie is groene en rode cirkels of het stop/go-principe dat je psychologisch meer bewust maakt, daar ben ik niet zeker van. Maar mijn hunkering naar voedsel is dramatisch afgenomen en ik zit ’s avonds niet meer gedachteloos te eten.’
Gebruikersdata worden geanonimiseerd gebruikt voor onderzoek en om de werking van app te verbeteren.
Beeld: Fotolia
MMV maakt wekelijks een selectie uit het nieuws over voeding en leefstijl in relatie tot kanker en andere medische condities.
Inschrijven nieuwsbrief
