Vitaminetekort door medicijnen

Veel medicijnen en zeker chemokuren zijn berucht om hun bijwerkingen. Maar ze kunnen nog meer aanrichten: een tekort aan vitaminen en mineralen.

Gezonde mensen die gezond eten, halen hun vitaminen en mineralen vooral uit hun voeding. Dat ligt anders voor gebruikers van medicijnen. Die moeten extra goed opletten dat ze voldoende vitamines en mineralen binnenkrijgen.

Zelfs onschuldig lijkende, veel voorgeschreven medicijnen kunnen bijwerkingen geven, die worden veroorzaakt door tekorten aan vitamines of mineralen.

Maagzuurremmers

Wout Luiten doet aan de Wageningen Universiteit voor de Alliantie Voeding in de Zorg promotieonderzoek naar geneesmiddelgebruik en bloedspiegels van voedingsstoffen. „Het is algemeen bekend dat mensen die slecht eten, zwangeren en ouderen meer risico op vitamine- en mineralentekort hebben”, zegt zij in de Telegraaf. „Maar niet iedereen weet dat je ook tekorten kunt krijgen door medicijngebruik.”

Luiten noemt als voorbeeld de protonpompremmers (PPI’s), maagzuurremmers als omeprazol of pantoprazol. Ze staan in de top tien van meest voorgeschreven geneesmiddelen in Nederland en zijn ook gewoon bij de drogist verkrijgbaar.

„Deze geneesmiddelen zijn heus niet zo onschuldig als we denken”, zegt Luiten. „Langdurig gebruik van maagzuurremmers belemmert de opname van vitamine B12 (cobalamine) en magnesium. Daardoor kunnen bijwerkingen ontstaan, maar helaas wordt dit verband niet altijd door een arts herkend. Slik je medicijnen en krijg je klachten, dan moeten huisartsen rekening houden met de kans dat medicijnen daar een rol in spelen.”

Vage klachten en soms pas na lange tijd

Saskia Geurts, voedingsdeskundige van supplementinfo.nl: „Een tekort aan vitamine B12 en magnesium levert tamelijk vage klachten op en soms pas na lange tijd. Gebruik je langdurig maagzuurremmers en zijn er klachten zonder duidelijke oorzaak, dan is het verstandig om langs de huisarts te gaan. Uit bloedonderzoek kan blijken of sprake is van een te lage concentratie B12 en magnesium. De huisarts of diëtist kan het eetpatroon nader bekijken en eventueel het gebruik van een supplement adviseren.”

Luiten: „Als je klachten krijgt, kun je stoppen met maagzuurremmers, maar dat is niet altijd haalbaar. Wat supplementen betreft, kan het zinvol zijn om extra vitamine B12 te nemen, zeker voor ouderen en vegetariërs. Van hogere doseringen B12 zijn geen nadelige effecten bekend. Met magnesium is het meer uitkijken, met name bij verminderde nierwerking. Dit is iets wat je niet direct merkt.”

Zij noemt het hoopvol dat onderzoekers van de Radboud Universiteit constateerden dat het toevoegen van een bepaalde vezel (inuline) bij magnesiumtekort zou kunnen helpen. „Maar om dit te kunnen toepassen, is veel meer onderzoek nodig. Overleg voor alle zekerheid met een deskundige voor je begint aan een supplement.”