Mensen die gebruik maken van complementaire en alternatieve gezondheidszorg (CAM) zijn gemiddeld 57 jaar en voor het overgrote deel vrouw. Van de gekozen behandelwijzen staat homeopathie bovenaan, op afstand gevolgd door natuurgeneeswijze, ayurveda en Niet-Toxische-Tumortherapie. Dit en meer blijkt uit een tussentijdse analyse van informatie die de Stichting Gezond Leven verzamelt.
Volgens het Centraal Bureau van de Statistiek maken jaarlijks één miljoen Nederlanders naast de reguliere gezondheidszorg, ook gebruik van complementaire of alternatieve zorg. De combinatie van regulier en CAM heet integrale gezondheidszorg. Waar deze mensen naar toe gaan, met welke klachten en met welk resultaat, daarover is weinig bekend. Daarom peilt de Stichting Gezond Leven, medeoprichter Infolijn Alternatieve Geneeswijzen, sinds twee jaar het gebruik en de waardering van CAM. Het Louis Bolk Instituut leverde een tussentijdse analyse van de resultaten.
Wat scheelt eraan?
Problemen met ‘botten, spieren en gewrichten’ zijn de meest genoemde reden voor een bezoek aan een complementaire behandelaar. Op een verrassende tweede plaats staat ‘psychische aandoeningen’ gevolgd door klachten rond de ‘spijsvertering’, ‘huid’ en ‘kwaadaardige nieuwvorming, kanker’.
Bijna de helft van de geconsulteerde complementaire zorgverleners was arts, een iets kleiner deel therapeut. De wijze waarop deze hen bij de besluitvorming betrokken had, beoordeelde meer dan negentig procent als ‘goed’ of ‘zeer goed’.
Integrale behandeling lijkt bij te dragen aan de versterking van de eigen regie. Een overgrote meerderheid geeft aan dat ze nu beter omgaan met hun aandoening. De meeste respondenten nemen zelf aanvullende maatregelen. Daarbij scoren ‘dieet’ en ‘aan uzelf werken’ het hoogst. Maar ‘ontspanning’ en ‘beweging’ blijven daar nauwelijks bij achter.
‘Integrale behandeling lijkt bij te dragen aan de versterking van de eigen regie’
Van de respondenten die op de digitale enquête aangaven gebruik te maken van reguliere zorg, bestond de behandeling in meer dan de helft van de gevallen uit medicijnen en/of chemotherapie. Slechts vijftien procent van deze groep kwalificeerden het resultaat van de reguliere behandeling als ‘goed’ of ‘zeer goed’. De rest vinkte opties ‘gering, tijdelijk of geen resultaat’ aan of ‘negatief’.
Van de respondenten die rapporteerden over CAM beoordeelde maar liefst negentig procent het resultaat daarvan als ‘zeer goed’ of ‘goed’. Bijna net zovelen typeerden het algehele welbevinden na afloop even positief. Ruim zestig procent ervoer bovendien verbetering ‘op andere klachten’.
Veelal wordt aangenomen dat mensen het bij CAM zoeken uit onvrede met de reguliere zorg. Dat blijkt niet te stroken met de enquêteresultaten. De helft van respondenten meldde namelijk geen voorafgaande reguliere behandeling.
Wat slikken we?
Achter de bovengenoemde behandelingen volgen nog ‘oosterse geneeswijze, acupunctuur’ en ‘manuele geneeswijze, osteopathie, craniosacraal therapie’. Het meest voorgeschreven worden homeopathische middelen, gevolgd door ‘multivitaminen, mineralen’, ‘voedingspreparaten’ en ‘kruiden’.
Ernstige bijwerkingen leverde dit zelden op: slechts 11 van de 388 mensen die over bijwerkingen rapporteerden ervoeren ‘hevige’ bijwerkingen; mogelijk toe te schrijven aan de in de homeopathie bekende ‘beginverergering’. In 89 gevallen was sprake van ‘geringe/voorbijgaande’ bijwerkingen.
Deel uw ervaring
‘Er is grote behoefte aan dit soort gegevens’ zegt Hetty van Doorn van de Infolijn AG. ‘Ze zijn van groot belang voor patiënten en ook voor zorgverzekeraars, verwijzers en hulpverleners.’ Tot nu toe vulden 550 mensen de enquête in, waarvan 450 vrouwen. De enquête loopt nog. Van Doorn roept iedereen op om zijn of haar ervaringen te delen. ‘De tendens is hoopvol, maar om echt iets te bereiken bij verzekeraars en politiek zijn veel meer deelnemers nodig.’
Meer inzicht in hun ervaringen, zal helpen patiënten beter en sneller te verwijzen naar de geneeswijze met de beste kans op resultaat. Van Doorn: ‘Daarnaast hopen we hiermee bij te dragen aan de erkenning van gekwalificeerde CAM-hulpverleners en aan het opzetten van een kosteneffectieve integrale zorgverzekering.’
Voor meer cijfers uit de tussentijdse rapportage klik hier.
Deel uw tijd
Daarnaast roept Van Doorn mensen met een hart voor CAM op hun kennis en kunde in te zetten voor de goede zaak. ‘Er is een tekort aan menskracht voor alle taken die we zouden willen uitvoeren. Bij de infolijn zelf, maar ook bij organisaties waar we mee samenwerken. Er is dringend behoefte aan vrijwilligers, bestuursleden, redactioneel medewerkers en adviseurs.’
Van een paar dagdelen per jaar, tot een vast dagdeel per week: elke bijdrage maakt een verschil en alle hulp is welkom.
De contactgegevens vindt u hier.