Amerikaans bevolkingsonderzoek naar het gebruik van glucosamine vond een beschermend effect dat net zo groot was als regelmatig sporten. ‘Betekent dit dat je na het werk de sportschool kunt overslaan en in plaats daarvan een glucosaminesupplement slikt?’
‘Dat is niet wat we suggereren. Blijf sporten. Maar dat zo’n pil ook van voordeel kan zijn, intrigeert’, zegt studieleider Dana King op de website van de West Virginia University. King, professor huisartsgeneeskunde, vertelt dat hij zelf een combinatie gebruikt van glucosamine en chondroïtine. ‘Ik zit in de plaatselijke fietsclub en in de weekends toeren we. Op een dag vroeg ik of iemand glucosamine gebruikt en dat bleek iedereen te doen. Toen werd ik nieuwsgierig. Zou het werkelijk iets doen?’
Lichaamseigen
Glucosamine is, zoals de naam al doet vermoeden, een verbinding van een glucosemolecuul en een aminogroep. Een belangrijke bouwsteen die overal in het lichaam van mensen en dieren voorkomt, maar vooral in kraakbeen, pezen, gewrichten, gewrichtsbanden en gewrichtsvloeistof. Sinds de jaren negentig wordt het ingezet bij artrose, een pijnlijke aandoening waarbij meer kraakbeen verloren gaat dan het lichaam kan aanmaken.
De effectiviteit van het supplement bij artritis is omstreden. Voor het gebruik bij artrose zijn de beste bewijzen gevonden. Het kan de pijn verlichten en de progressie van de ziekte vertragen. MedlinePlus beoordeelt het gebruik bij artrose als ‘waarschijnlijk effectief’. Het middel wordt goed verdragen en bijwerkingen worden nauwelijks gemeld. Uit schaaldieren gewonnen glucosamine kan bij mensen met een dienovereenkomstige allergie tot problemen leiden. Deze kans is bij de, duurdere, farmaceutische preparaten uitgesloten.
Chondroïtine is in het lichaam vooral belangrijk in het gladde, rubberachtige weefsel dat de botten, gewrichten en zenuwen omhult. Ook voor de effectiviteit van chondroïtine bestaat weinig bewijs uit klinisch onderzoek. Glucosamine en chondroïtine zitten meestal samen in een supplement.
Bevolkingsonderzoek
In hun publicatie van 20 november in het Journal of the American Board of Family Medicine noemen Dana King en medisch data-analist Jun Xiang twee eerdere bevolkingsonderzoeken naar het verband tussen glucosamine en mortaliteit. De eerste betreft de gegevens van inwoners uit de staat Washington en vond onder de gebruikers een achttien procent lagere kans op overlijden, dertien procent minder kans op overlijden door kanker en een veertig procent lagere kans door overlijden aan longziekten.
Het tweede onderzoek verscheen vorig jaar de British Medical Journal. Uit de bijna half miljoen participanten in de ‘UK Biobank’ bleek onder meer dat de deelnemers die glucosamine gebruikten een 22 procent lager risico hadden op overlijden door hart- en vaatziekten. Hoewel deze zogeheten prospectieve cohortstudie statistisch te corrigeren voor andere factoren, zoals leeftijd, geslacht, etnische achtergrond, bmi, leefstijlfactoren, voeding, drugsgebruik en het gebruik van andere supplementen is hun bewijskracht zwakker dan klinische onderzoeken.
Dat is dient voor ogen gehouden te worden bij de resultaten van King’s retrospectieve cohortstudie. Want ze spreken tot de verbeelding. Na correctie voor leeftijd, geslacht, etniciteit, opleidingsniveau, roken en fysieke activiteit vonden King en Xiang een 58 procent lager risico op overlijden door hart- en vaatziekten en een 27 lager risico op overlijden door alle oorzaken. De onderzoekers baseerden zich op de gegevens van bijna zeventienduizend deelnemers aan NHANES (National Health and Nutrition Examination Survey) waarvan er 658 een jaar of langer glucosamine/chondroïtine hadden genomen.
Ontstekingsremmend en anti-kanker
Hoewel bovenstaande studies alleen een positief verband aantonen en geen oorzaak bewijzen, speculeren de auteurs op ontstekingsremmende eigenschappen van glucosamine als mogelijk werkingsmechanisme. Daarvoor wijzen zij op een dubbelblind klinisch onderzoek waarbij de onderzoeksgroep 23 procent lager scoorde op een belangrijk signaalmolecuul voor (laaggradige) ontstekingen dan de placebogroep – C-reactief proteïne.
Ander onderzoek brachten de onderdrukkende werking op bepaalde metabole processen in verband met het gevonden anti-kankereffect uit bevolkingsonderzoek. Weer een andere studies toonde dat glucosamine in muizen nierschade kon verminderen door oxidatieve stress af te zwakken. Tot slot wijzen de auteurs op een studie waarin glucosamine een positieve invloed had op de mate waarin LDL cholesterol zich kon binden aan het gladde spierweefsel van de aorta.
Let op. Gebruikt u medicijnen voor hart en vaten, bespreekt u dan het gebruik van glucosamine met uw arts.
“daily dose” by veo_ is licensed under CC BY-NC-SA 2.0
MMV maakt wekelijks een selectie uit het nieuws over voeding en leefstijl in relatie tot kanker en andere medische condities.
Inschrijven nieuwsbrief