Iedereen heeft het over Sardinië, Okinawa en Ikaria als blauwe zones maar over Spanje hoor je niemand. Ten onrechte.
“Voor de lavendelblauwe gevels waarlangs weelderige bloemen omhoogklimmen, is het iedere zomeravond een komen en gaan van ouden van dagen”, begint een reportage van het dagblad Trouw. “Groepjes senioren nemen in de avondkoelte gemoedelijk de dag door, zittend op een bankje of leunend tegen een lantaarnpaal. De dorpspomp, waaruit een flinke stroom kristalhelder water klettert, doet dienst als tap.”
Levensverwachting hoogste van Spanje
Het tafereel speelt zich dagelijks af in het Andalusische dorpje Lanjarón, dat wel een idyllisch lustoord voor ouderen lijkt. De levensverwachting is er dan ook een van de hoogste van Spanje. In 2014 behoorde de levensverwachting in de 3.500 zielen tellende gemeente zelfs bij de wereldtop.
De verwachting is dat Spanje in 2040 Japan voorbij zal gaan als het land waar pasgeborenen in theorie het oudst zullen worden, met een levensverwachting die dan rond de 86 jaar zal liggen. Nu al is die in Spanje met 82,9 jaar, na Zwitserland, het hoogst van Europa.
De hoge levensverwachting bij geboorte is een van de redenen waarom het financieel persbureau Bloomberg Spanje dit jaar bovenaan haar lijst met ’s werelds gezondste landen plaatst. Het financiële persbureau roemt ook de Spaanse publieke gezondheidszorg en ziet voor de goede gezondheid van Spanjaarden aanwijzingen in de voeding.
Dorpelingen koken zelf en halen voedsel uit eigen tuin
Opvallend is dat de onvermijdelijke ouderdomskwalen in Lanjarón pas laat de kop opsteken. Alcoholisme is er nauwelijks en behoorlijk wat verstokte rokers zijn gestopt, zo weet dorpsarts Bárez te melden.
En dan het eten. “De meesten eten van huis uit al gezond. Ze koken zelf en halen voedsel uit de tuin. Soms raden we aan meer kip of kalkoen te eten in plaats van rood vlees”.
Uitbundig gebruik van olijfolie
Zou er misschien iets in de Spaanse gazpacho of paella zitten wat de gezondheid bevordert?, vroegen de opstellers van de gezonde-landen-lijst zich af. De Zweedse onderzoekster Julia Wärnberg beantwoordt de vraag met een volmondig ‘ja’. Aan de Universiteit van Malaga doet zij al jaren onderzoek naar de effecten van het mediterrane dieet.
Het traditionele Spaanse mediterrane dieet is volgens Wärnberg zelfs gezonder dan de variant uit Italië, het land dat de vorige gezonde-landenlijst aanvoerde. Pasta en pizza gooien daar volgens de onderzoekster namelijk roet in het eten.
Belangrijk in de Spaanse keuken is het uitbundig gebruik van extra vergine olijfolie, peulvruchten als linzen en kikkererwten en de grote verscheidenheid aan verse (blauwe) vis zoals sardines. Ook de voor allerhande gerechten gebruikte tomatensaus sofrito, met kruiden, ui en knoflook wordt door Wärnberg geroemd.
Trouw: “Zo’n dieet heeft pas echt effect als hele generaties, zoals in Spanje, ermee opgroeien. Bovendien produceert Spanje zelf veel verse vis, groenten en fruit, waardoor er door zowel rijk als arm met het seizoen mee gegeten kan worden. “Olijfolie zit hier ook echt overal in. Zelfs koekjes worden erin gebakken en bij het ontbijt wordt het brood erin gedoopt.”
Beeld: commons.wikimedia.org
MMV maakt wekelijks een selectie uit het nieuws over voeding en leefstijl in relatie tot kanker en andere medische condities.
Inschrijven nieuwsbrief