Ben je gezond, pijnvrij maar wel bereid eventjes flink pijn te lijden voor de wetenschap? Dan verwelkomende de onderzoekers van Erasmus MC’s Pijnpoli je met open armen. Zij hopen meer inzicht te krijgen in de vraag waarom muziek pijnstillend kan werken. ‘Je merkt dat muziek als behandeling nu toch vooral als een controversiële methode wordt gezien.’
In het ideale geval leren mensen met pijn omgaan zonder het gebruik van verdovende middelen. Deze zogeheten opioïden beperken de longfunctie en werken negatief uit op het immuunsysteem. Twee lichaamsfuncties die na een operatie van groot belang zijn voor een snel herstel zonder complicaties. Ook veel andere gangbare pijnmedicatie heeft schadelijke bijwerkingen. Met name die uit de omvangrijke groep van niet-steroïde ontstekingsremmers (NSAID’s) die onder namen als diclofenac en ibuprofen receptvrij verkrijgbaar zijn.
Niet-toxische alternatieven voor pijnbestrijding zijn dus gevraagd en muziek klinkt als een ideale kandidaat. Arts-onderzoeker Pablo Kappen maakt binnen Erasmus Medische Centrum deel uit van de onderzoeksgroep Muziek als Medicijn. Verschillende studies toonden aan dat luisteren naar muziek samenging met een lager gebruik van pijnmedicatie na operaties. Maar dat is niet genoeg om muziektherapie geaccepteerd te krijgen.
‘Je merkt dat muziek als behandeling nu toch vooral als een controversiële behandeling wordt gezien’, zegt Kappen op de website van de Rotterdamse universiteit. ‘Vooral het inzetten van muziek rondom operaties roept vragen op.’ Het onderzoek waar Kappen en zijn collega’s momenteel vrijwilligers voor zoeken, wil een paar van die vragen beantwoorden en zo de ‘zweverigheid’ rond het thema verminderen.
Hartslag en stress
In de eerste plaats gaan ze na of de proefpersonen meer pijn kunnen verdragen als ze naar hun favoriete muziek luisteren. Daarnaast monitoren ze wat er gebeurt met de hartfrequentie. In speekselmonsters wordt het hormoon cortisol gemeten en het enzym alfa-amylase. Daaruit hopen de onderzoekers conclusies te trekken over de rol van stress bij de pijnbeleving.
De gedachte is dat muziek kalmerend werkt en dat pijn daardoor beter vol te houden is. ‘Als mensen naar muziek luisteren en beter hun pijngrens kunnen verleggen’, vraagt Kappen zich af, ‘komt dat dan door het activeren van het parasympatisch zenuwstelsel?’ Het sympathisch zenuwstelsel is vooral actief bij inspanning en stress, het parasympatisch – of autonome – zenuwstelsel is vooral actief in rust.
Over één ding hoeven de deelnemers in elk geval geen stress te hebben: ze bepalen zelf hoeveel pijn ze lijden. De pijnprikkel die de Rotterdammers voor hun onderzoek gebruiken, is het gevolg van elektrische pulsen aan een vingertop, die de vrijwilligers zichzelf toedienen.
Deelname
Het onderzoek met de toepasselijke naam CRESCENDO wordt uitgevoerd door een neurochirurg, een kinderchirurg, een arts en een psycholoog van de afdeling Pijngeneeskunde. Zij worden begeleid door hoogleraar Pijngeneeskunde Frank Huygen.
Voor hun experiment zoeken zij zeventig gezonde volwassenen. Mannen en vrouwen in alle leeftijden, zonder pijnklachten of blessures. Aanmelden kan door een mail te sturen naar CRESCENDOstudie@gmail.com en hier staan twee eerdere artikelen over twee de therapeutische mogelijkheden van muziek.
“Poster : ‘One good thing about music, when it hits you, you feel no pain’ – Bob Marley” by ROOTS UP is licensed under CC BY-NC-ND 2.0
MMV maakt wekelijks een selectie uit het nieuws over voeding en leefstijl in relatie tot kanker en andere medische condities.
Inschrijven nieuwsbrief
