Linolzuur als aanjager van triple-negatieve borstkanker

In cellijnen en proefdieren hebben Amerikaanse wetenschappers laten zien dat linolzuur de groei van triplenegatieve borstkanker aanjaagt. Daarbij vonden ze een proteïne die dat proces in werking zet. Hun bevindingen zijn van belang omdat het Westerse dieet veel linolzuur bevat, maar er nauwelijks bewijs is voor een negatief effect ervan op kanker.

Sterker nog, recent berichtte MMV over een grote studie onder 250duizend deelnemers aan de UK Biobank van wie de omega 6 (in de vorm van linolzuur) en omega 3-bloedwaarden bekend zijn. Hogere omega 6-waarden waren geassocieerd met lagere risico’s op veertien van de negentien onderzochte kankertypen; overigens met uitzondering van onder meer borst- en prostaatkanker. En juist een recente studie met prostaatkankerpatiënten gaf een gunstig resultaat bij het omlaag brengen van de omega 6-waarden. Waarbij dan weer opgemerkt dient te worden dat deze mannen tegelijk omega 3 slikten en gezonder gingen eten.

Van dat laatste maakt een onderzoeksteam van Weill Cornell University (New York) ook een punt. ‘Het omega 6-vet linolzuur is het meest overvloedige onverzadigde vet in het westerse dieet. Het komt van dierlijke producten en bewerkt voedsel dat plantaardige olie bevat zoals saffloerolie.’ Er is veel observationeel onderzoek naar het verband tussen linolzuurinname en borstkanker uitgevoerd, schrijven ze in de uitgebreide samenvatting van hun onderzoeksartikel in Science, ‘maar de conclusies daarvan zijn tegenstrijdig. Wat het complexer maakt is de verscheidenheid in borstkanker. Patiënten zijn in vier klinische subtypes in te delen, op basis van hormoonreceptoren die al dan niet tot expressie komen, elk met uitgesproken eigenschappen en therapeutische gevoeligheden.’

Voedingsinterventies

Aangezien alle vier de subtypen de opname van voeding coördineren via een signaalroute met de afkorting mTORC1, kan een beter begrip daarvan ‘strategieën onthullen om voedingsinterventies te integreren in de reis van kankerpatiënten. Dit is met name relevant bij borstkanker, waar mTOR-signalering in de helft van de gevallen afwijkt.’

In een verzameling cellijnen en in proefdieren testten de onderzoekers of de aanwezigheid van linolzuur de stofwisseling activeerde. Dat was alleen het geval bij triple-negatieve tumoren. Toevoeging van saffloerolie aan het dieet van de proefdieren met dit kankertype deed hun tumoren sneller groeien. Daarnaast lieten de onderzoekers zien hoe een proteïne dat vetzuren bindt (FABP5) daar bij betrokken is. Linolzuur in combinatie met dit proteïne ‘blijken een perfecte storm te ontketenen’.

Analyse van bloedmonsters en tumorweefsel van vrouwen met triple-negatieve borstkanker wees uit dat het betreffende vetzuurbindende eiwit bij hen hoger was dan bij vrouwen met receptor-positieve vormen van borstkanker. De onderzoekers zien een rol voor FABP5 weggelegd als biomarker om het effect van voedingsinterventies en eventuele nog te ontwikkelen medicijnen bij vrouwen met triple-negatieve borstkanker te monitoren.

Saffloerolie en andere plantaardige vetten

Omega-6 linolzuur is een essentieel vetzuur. Net als de omega-3 vetzuren kan het lichaam ook geen omega-6 maken en is daarvoor dus afhankelijk van de voeding. Met moderne landbouw en voedselindustrie is de verhouden tussen de twee omega’s volledig uit het lood. Plantaardige oliën zijn daar een belangrijke oorzaak van. De saffloerolie, ook bekend als distelolie, die de proefdieren in de experimenten te eten kregen, bevat 72 procent omega-6. Maar ook olie uit zonnebloemen bevat daar veel van: 57 gram per ons. Ook de in de voedingsindustrie veelgebruikte olie uit sojabonen is met 51 gram rijk aan omega-6; ongeveer net zo veel als maiskiemolie.

Plantaardig alternatief nummer 1 is kokosolie. Daar zit slechts 1 gram in. En olijfolie bevat 8 gram. Lijnzaadolie is een bijzondere. Daar zit 15 gram omega-6 in en wel 50 gram omega-3. In koolzaadolie zit twintig gram omega-6 en aan omega-3 toch nog een kleine 9 gram.

Foto P. L. Tandon