Leefstijltraining MMV: ‘Wat kan ik zelf doen tegen kanker?’

Deze week togen elf deelnemers naar de Eperhof in Mechelen voor de vijfde MMV-leefstijltraining. Wat de deelnemers verbindt is een positieve levenshouding en een grote interesse in antwoord op de vraag: ‘Wat kan ik zelf doen tegen kanker?’

Tijdens de week maken de deelnemers kennis met alle aspecten van een gezonde leefstijl: voeding, beweging, ontspanning, rust/slaap, verbinding en zingeving. ‘Jullie worden vier dagen lang ondergedompeld in optimale zelfzorg’, aldus initiatiefnemer Rineke Wisman die de groep welkom heet. Alle leefstijlonderdelen komen voorbij: voeding, beweging, ontspanning, slaap en rust, zingeving en verbinding. Voeding staat centraal. Een natuurvoedingskundige maakt samen met de deelnemers, die in twee groepen verdeeld worden, de maaltijden klaar. Al doende leren, is het idee. Dat is de reden dat veel mensen zich hebben aangemeld, blijkt uit de eerste kennismaking.

‘Ik zak niet weg in hoe zielig het allemaal voor mij is’

Marga (66) kreeg met de diagnose alvleesklierkanker een prognose van zes tot elf maanden. ‘We zijn nu twee jaar verder. Ik weiger om te gaan’, lacht ze. Wat haar naar Mechelen brengt? ‘Dat ik lekker leer koken zonder pakjes en zakjes. Ik ben een positief ingesteld mens, ik wil het positieve nog meer oppakken in plaats van te somberen of het wel zin heeft, omdat ik er straks misschien niet meer ben.’

Thya (74) kan zich in die levenshouding helemaal vinden. Zij leeft sinds twee jaar met darmkanker. ‘Ik zak niet weg in hoe zielig het allemaal voor mij is.’ Gezond koken zonder pakjes en zakjes doet zij al, zij wil nog meer leren over voeding. Ze eet grotendeels vegetarisch, en regelmatig een stukje vis en kip. Wat ze soms lastig vindt, is dat haar man er moeite mee heeft om zich daaraan aan te passen. Hij wil meer vlees eten, en Thya niet. Zij hoopt tijdens deze week tips te krijgen over hoe ze hiermee om kan gaan.

‘Het meest mis ik de suiker’

Naast hen zitten de zussen Lida (69) en Helma (67). Lida vergezelt haar zus die vorig jaar geopereerd is aan een tumor in de slokdarm. ‘Ik kan maar kleine beetjes eten en hoop daar handigheid in te krijgen.’ Van de MMV is ze al zeker dertig jaar lid. ‘Ik heb vroeger gerookt’, zegt Lida, ‘ik dacht: daar moet ik iets tegenover stellen.’ Lida is blij dat ze haar zus mag vergezellen tijdens deze week.

Ook het echtpaar Kitty (77) en Lex (81) kwamen samen naar Mechelen. Kitty leeft sinds vorig jaar met uitgezaaide darmkanker. Kwaliteit van leven is voor haar belangrijker dan kwantiteit, zegt ze. ‘Op papier ben ik doodziek, maar zo voel ik me niet.’ Ze wil gezond eten en leven om bij te dragen aan zo lang mogelijk fit blijven. ‘Het meest mis ik de suiker’, zegt ze. ‘Mijn koekje bij de koffie dat ik al veertig jaar zelf bakte. Ik ben nu maar kaaskoekjes gaan bakken, en die zijn ook heerlijk! Maar ik wil ook graag iets zoets en hoop hier tips te krijgen.’

Lex vertelt dat hij meestal kookt thuis: koolhydraatbeperkt en ‘al bijna honderd procent vergif-vrij’, denkt hij. ‘Een beetje meer verfijning in de keuken is welkom.’

‘Ik wil graag wat gemak in de keuken’

Yvonne (63) had in 2010 de diagnose borstkanker. Ze bleef gezond tot de dag van vandaag, maar er is veel kanker in de familie en bovendien zei iemand tegen haar: ‘Het komt altijd een keer terug, hè?’ Na het overlijden van haar man ging ze weer aan het werk in de ouderenzorg. Ze wil graag wat ‘gemak in de keuken, terwijl het toch gezond blijft’.

Dat geldt ook voor Moni (63) en Hans (75). ‘Een sneetje brood pakken, is makkelijker.’ Aan de longarts vroeg Moni of ze zelf wat kon doen tegen de diagnose longkanker. ‘Probeer maar gezond te leven’, zei hij. Maar hoe dan? De diëtist aan haar bed zei dat ze ’toetjes met slagroom’ moest eten, een homeopathisch arts wees haar op de MMV. Toen ze las over de leefstijltraining wist ze meteen dat ze het wilde. ‘Het is een cadeautje voor mezelf dat ik hier ben. Moerman klinkt wat oubollig, ik noem het Moerman 2.0.’

Hans (75) had te maken met galgangkanker in 2024. Wat hij zelf kon doen? ‘Niks’, kreeg hij te horen van de oncoloog. Er werd een stand geplaatst in de galweg, om de doorgang weer vrij te maken. Hij stond erop dat dit buisje later ook weer verwijderd zou worden, en nam het risico op de koop toe. Toen bleek de tumor te zijn verdwenen. Waarom hij naar Mechelen toog? ‘Ik ben nogal onhandig in de keuken. Ik hoop instructies te krijgen hoe ik vrijer en makkelijker wordt met voeding.’

‘Ik wil graag meer leren over de groentesappen’

Ook voor Monica is deelname aan de leefstijlweek een cadeautje. Ze deed al eerder mee aan de leefstijltraining, maar dat was drie dagen nadat ze aan haar borst geopereerd was en nog worstelde met ‘hersenmist’ als gevolg van de narcose. ‘Hoewel ik zelf opgeleid ben ik als natuurgeneeskundige wil ik meer inspiratie over voeding in het algemeen ik wil graag meer weten over het belang van de groentesappen en hoe ik daarin kan variëren.’

René (60) leeft sinds 2018 met schildklierkanker die uitzaaide naar de lymfeklieren. Hij volgt momenteel een immuuntherapie en wil met voeding en leefstijl zijn immuunsysteem zo goed mogelijk ondersteunen. Gezond eten is voor hem al jarenlang een vanzelfsprekendheid: ‘Vegetarisch en biologisch. In mijn omgeving is iedereen is verbaasd dat ik uitgerekend ik kanker kreeg.’ Daarom gooit hij het nu eens over een andere boeg in combinatie met een reguliere immuuntherapie.

UMCG: MMV-richtlijnen in theorie supergezond

Tijdens de MMV-leefstijltraining wordt gekookt volgens de MMV-richtlijnen. Zoals natuurvoedingskundige Gina Beijen zegt: ‘Dit is voeding die voedt, en niet belast.’ Deze manier van eten is in theorie supergezond. Dat blijkt uit nog niet gepubliceerd UMCG-onderzoek naar recepten en weekmenu’s van MMV. In ledenmagazine Uitzicht is in januari een interview met de onderzoekers gepubliceerd. De onderzoekers namen zeven dagmenu’s uit het MMV-kookboek ‘Eten volgens Moerman en NTTT’ onder de loep. Ze analyseerden de menu’s op macro- en micronutriënten en daarna legden ze de uitkomsten langs verschillende meetlatten: de huidige voedingsnormen, de Dietary Inflammatory Index (DII) en twee maten die aangeven hoe zuur, dan wel basisch, de voeding is.

Wat blijkt: de recepten voldoen ruimschoots aan de voedingsnormen van de Gezondheidsraad. Maar dat niet alleen. De receptuur scoort ook uitstekend op de Dietary Inflammatory Index (DII). Dit is een index die aangeeft of voeding ontstekingsremmend dan wel -bevorderend is. Ook zijn de menu’s, gebaseerd op het gedachtengoed van Moerman, zeer gunstig voor het zuur-base evenwicht in het lichaam. Dit zijn drie factoren die gunstig zijn gerelateerd aan het voorkomen van kanker.

‘Het onderzoek bevestigt overtuigend de kracht van de MMV-voedingsvoorschriften. De resultaten tonen aan dat het dieet een krachtige bondgenoot is tegen stille ontstekingen, die aan de basis liggen van veel chronische aandoeningen’, aldus Roland Lugten, voorzitter van de artsenwerkgroep Artsen Integrale Oncologie/ Niet Toxische Tumor Therapie.

Ook aandacht voor beweging, ontspanning, rust en herstel

Een ander onderdeel van de leefstijltraining bestaat uit lessen herstelyoga bij kanker. Ziek zijn geeft een knauw op veel fronten, legt docent herstelyoga Patricia Grotenbreg uit. ‘Je moet je lichaam weer leren vertrouwen.’ Ook hebben mensen soms te maken met een lichaam dat is veranderd door medische ingrepen en behandelingen. ‘Het gevoel van: vroeger kon ik het wel, en nu niet meer.’ Herstelyoga leert je opnieuw met je lichaam verbinden. ‘Niet vanuit wat het vroeger kon, maar wat je nu kan. Het doel is je lichaam leren waarderen vanaf een nieuw vertrekpunt.’

De lessen zijn zo ingericht dat iedereen op zijn eigen niveau mee kan doen. ‘Het leren luisteren naar je lichaam staat centraal. Het bewust voelen van je lichaam en er met respect en zachtheid mee omgaan is een belangrijk onderdeel van het helingsproces.’

Ook wordt er volop gewandeld in het Limburgse heuvellandschap. Het wandelen gebeurt onder leiding van gastvrouw Marinel Buijs. Zij is al een leven lang werkzaam in de zorg en initiatiefnemer van Zorgboerderij Buitengewoon waar de Eperhof onderdeel van uitmaakt. De eerste 25 minuten wordt bewust in stilte gewandeld. ‘Door te wandelen in stilte blijf je met de aandacht bij jezelf en kan je met al je zintuigen genieten van de omgeving.’

De leefstijltraining is in juni 2023 als pilot van start gegaan onder de vlag van MMV. Het is een initiatief van vrijwillige professionals uit de wereld van zorg, voeding en journalistiek. De training is opgenomen in de database van praktijkvoorbeelden van de Kennisbank van de Coalitie Leefstijl in de zorg.