Dotteren of een bypassoperatie behoorde tien jaar geleden tot de standaard behandeling bij etalagebenen. Nu heeft looptherapie en leefstijlbegeleiding de voorkeur. Dat blijkt minstens zo effectief als een invasieve ingreep. De artsen in spe van de Stichting Student en Leefstijl blijven ondertussen ook in beweging.
Etalagebenen heet het in de volksmond. Een belemmerde doorbloeding van de beenspieren als gevolg van verstopte slagaders in de benen. De pijn die daarvan het gevolg is, dwingt patiënten met ‘claudicatio intermittens’ tot stilstand. In winkelstraten staat iemand dan al gauw voor een etalage, vandaar de naam.
Tien jaar terug verenigden fysiotherapeuten zich om onder de naam ClaudicatioNet aan een alternatief te werken voor het operatieve deel van de gangbare behandeling. Behandeling met medicijnen bleef wel standaard. Een recentelijk gepubliceerde trial in vakblad Circulation: Cardiovascular Interventions onder 158 Zweden toont het gelijk van de fysiotherapeuten wederom aan.
‘Behandeling van etalagebenen vertoont gelijkenis met coronaire aandoeningen’
‘Na vijf jaar had een strategie van revasculasatie zijn aanvankelijke voordeel verloren. Het resulteerde niet in enigerlei verbetering in gezondheidgerelateerde kwaliteit van leven, of loopvermogen in vergelijking tot een niet-invasieve behandeling.’ In het Zweedse onderzoek kregen beide groepen deelnemers loopadvies.
Op hun website vullen de fysiotherapeuten aan dat voor alle Nederlandse patiënten al jaren begeleide looptherapie beschikbaar is. ‘Waarvan we uit wetenschappelijk onderzoek weten dat het nog betere resultaten oplevert dan alleen loopadvies.’
Behandeling van etalagebenen vertoont grote gelijkenis met die van andere zogeheten niet-overdraagbare chronische aandoeningen. Zoals coronaire hartaandoeningen, chronische longziekten en diabetes. Daar gaan de leefstijl-georiënteerde fysiotherapeuten zich vanaf nu ook op richten; te beginnen met COPD en eerstelijns hartrevalidatie. Het netwerk van 2.200 therapeuten gaat om die reden vanaf gisteren verder onder de naam Chronisch ZorgNet.
‘Minder sterfte’
Cardioloog Hareld Kemps toont zich optimistisch. ‘Patiënten met stabiele hartklachten moeten ook fit worden en gezonder gaan leven’, zegt hij op Skipr.nl. ‘Zo kunnen we onnodige invasieve onderzoeken en behandelingen voorkomen.’ Hij wijst er op dat momenteel slechts een klein deel van de hartpatiënten met een revalidatieprogramma begint.
Een gemiste kans want het volgen daarvan ‘leidt voor alle hartpatiënten tot 35 procent minder sterfte. Alleen dotteren lijkt makkelijker, maar leefstijlverandering geeft op de lange termijn veel betere resultaten: een gezonder leven en minder risico.’
Studenten geneeskunde & Leefstijl
In het eerste nummer van ‘Arts in spe’, een magazine dat zich onder de vleugels van Medisch Contact speciaal op studenten geneeskunde richt, staat een reportage naar aanleiding van de inspanningen van de Stichting Student & Leefstijl om het thema voeding en leefstijl in de collegezalen te brengen. Tot nu toe doet ze dat geheel op eigen kracht, door het organiseren van buiten-facultatieve cursussen. Hieraan namen inmiddels 1.200 studenten deel. Daarnaast lobbyen de leefstijlbewuste studenten bij de faculteitsbesturen om het thema in het curriculum te krijgen.
‘Want dat gebeurt nog schrikbarend weinig als je bedenkt dat uit sommige onderzoeken blijkt dat wel zeventig procent van de ziekten leefstijlgerelateerd is’, benadrukt Marike Klugkist, vice-voorzitter van de stichting. Ze heeft goede hoop hier op korte termijn verbeteringen mee te maken. Ze zat aan tafel bij de expertmeetings van het nieuwe raamplan 2020 van de Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra (NFU).
‘In dit raamplan staat wat een basisarts moeten kunnen en kennen. De invulling is aan de faculteiten en wij gaan met onderwijscoördinatoren om tafel om samen het curriculum echt te veranderen.’ Klugkist verwacht dat er verschillende specialisaties ontstaan. ‘Op de ene faculteit zal de focus meer op leefstijl bij diabetes komen te liggen, terwijl een andere faculteit zich richt op voeding bij oncologiepatiënten.’
Beeld: Student & Leefstijl
MMV maakt wekelijks een selectie uit het nieuws over voeding en leefstijl in relatie tot kanker en andere medische condities.
Inschrijven nieuwsbrief