Kanker zit niet zozeer in de familie, een kankerbevorderende leefstijl wel. Dat valt te concluderen uit een nieuwe analyse van twee bevolkingsonderzoeken onder inwoners van Malmö, Zweden. Deelnemers met twee of meer eerstegraads verwanten met kanker, profiteerden in gelijke mate van een gezonde leefstijl als deelnemers zonder ouders, broers of zussen met kanker.
Ten opzicht van een ongunstige leefstijl hadden de deelnemers met een gunstige leefstijl 22 procent minder kans kanker te ontwikkelen. Het effect op de sterfte was bijna twee zo groot. Die lag voor de gezondst levende groep veertig procent lager.
Individu versus collectief
‘Over het geheel genomen, vonden wij geen statistisch significant verschil bij een familiegeschiedenis met kanker’, zegt epidemioloog Isabel Drake per e-mail. Drake is hoofdauteur van het artikel dat begin maart verscheen in vakblad International Journal of Cancer. ‘Wat suggereert dat een gunstige leefstijl het risico op kanker en het overlijden daaraan vergelijkbaar verlaagt als in een algemeen gezonde bevolking.’
Goed nieuws dus voor diegenen die proberen te voorkomen wat hun naaste familieleden overkwam. Al is het laatste woord hiermee – uiteraard – nog niet gezegd. Drake wijst op een beperking van de studie:
‘Wij waren niet in staat te achterhalen in hoeverre een individu met een sterk familiair of genetisch risico voor een specifieke kanker, van leefstijlveranderingen zou kunnen profiteren.’ Dat moeten toekomstige studies uitwijzen.
Leefstijlscore
Drake en haar collega’s baseerden zich op de data van meer dan veertigduizend deelnemers, aan twee langlopende prospectieve bevolkingsonderzoeken: de ‘Malmö diet and cancer study'(MDCS) en het ‘Malmö preventive project’ (MPP).
Onderverdeling naar de groepen ‘ongunstig’, ‘gemiddeld’ en ‘gunstig’ gebeurde aan de hand van de score op tenminste vier leefstijlfactoren: niet roken, normaal gewicht, afwezigheid van excessief alcoholgebruik en regelmatige fysieke activiteit. Een vijfde factor, ‘gezond dieet’, was alleen te achterhalen voor de deelnemers aan MDCS.
Dieet
Om te scoren in de categorie gezond dieet, moesten de deelnemers voldoen aan tenminste vier van de volgende aanbevelingen:
1. Minder dan twee maaltijden ‘energiedicht’ voedsel per dag
2. Geen consumptie van suikerhoudende dranken
3. Meer dan 400 gram groenten en fruit per dag
4. Dagelijkse consumptie van meer dan 25 gram voedingsvezel
5. Minder dan 500 gram rood vlees per week
6. Minder dan 50 gram bewerkt vlees per week
7. Minder dan 6 gram zout (2,4 gram natrium) per dag
8. Geen voedingssupplementen
Waarom niet aan vijf of alle acht? Drake: ‘Om statistische redenen zijn we niet in staat de impact van een ‘perfecte’ naleving van deze aanbevelingen te onderzoeken. Daarvoor zijn er te weinig individuen die dat doen. Het is natuurlijk mogelijk dat de relatieve impact van een gezonde leefstijl anders hoger uit zou komen.’
Beeld: Isabel Drake
MMV maakt wekelijks een selectie uit het nieuws over voeding en leefstijl in relatie tot kanker en andere medische condities.
Inschrijven nieuwsbrief
