Injectie met lactaat deed in proefdieronderzoek tumoren duidelijk krimpen. De werking lijkt te verlopen via de activering van immuuncellen. Deze uitkomst bevestigt het nut van lichaamsbeweging tegen kanker. Want lactaat ontstaat in de energiestofwisseling. En hoe meer fysieke inspanning hoe meer lactaat.
Wennen aan steeds grotere hoeveelheden lactaat behoort daarom tot de kernonderdelen van conditietraining. Lactaat ontstaat bij de energiestofwisseling in de spieren. Als de hoeveelheid boven de bepaalde drempelwaarde komt, begint een proces dat in sportjargon ‘verzuring’ heet. Er ontstaat zuurstofnood en de spieren verslappen. Bepaald niet iets dat ambitieuze duursporters halverwege de wedstrijd willen ervaren en dat heeft ongetwijfeld bijgedragen aan het negatieve imago van lactaat.
Lactaat – in het Nederlands ook melkzuur genoemd – is echter veel meer dan afval van het energiemetabolisme. Het is van zichzelf ook een energiebron. Indirect, via de lever die er weer glucose van maakt. En direct via een eigen verwerkingsroute in de mitochondriën. Hersen- en hartcellen zijn dol op lactaat en rode bloedcellen zijn wegens de afwezigheid van mitochondriën op lactaat aangewezen.
Lactaat versterkt ook de anti-kankerwerking van T-cellen, blijkt uit onderzoek aan de universiteit van Texas.
Verjonging T cellen
In een serie experimenten toonden de wetenschappers aan dat injecties met lactaat tumoren in muizen duidelijk deed krimpen, dat dit effect veroorzaakt werd door een grotere activiteit van T-cellen in het tumorweefsel en dat deze immuuncellen hun topconditie aan de hoge dosis lactaat te danken hadden.
‘Het lactaat waar we gewoonlijk naar kijken als een afvalproduct, blijkt een tot nu toe niet herkende rol te hebben in het bestrijden van kanker’, zegt Jinming Gao die als celbioloog, chirurg en farmacoloog verbonden is aan het Harold C. Simmons Comprehensive Cancer Center op de website van de universiteit.
De verandering die de T-cellen ondergingen typeren de onderzoekers als een verbeterde ‘stamheid’. Dat is een staat waarin ze meer de karakteristieken van stamcellen vertonen, wat feitelijk neerkomt op een verjongingskuur. Lactaat in combinatie met immuuntherapie in de vorm van checkpointblokkers bleek in de helft van de muizen de tumoren volledig te doen verdwijnen. De onderzoekers zien ook kansen voor lactaat om de effectiviteit van CAR-T celtherapie te vergroten.
Lichamelijke inspanning
Behalve de aanvullende waarde van lactaat bij immuuntherapieën, zeggen de onderzoekers ook van plan te zijn de anti-kankerwerking van lactaat uit fysieke inspanning verder te willen onderzoeken. Het feit dat kankercellen veel lactaat produceren en zo een zuur micromilieu creëren waarin immuuncellen het juist zwaar hebben, heeft het onderzoek naar de gunstige effecten van lactaat uit spiercellen in de weg gestaan, schrijven ze in Nature Communications.
Nieuw is de gedachte van immunologische bescherming tegen kanker als gevolg van fysieke inspanning zeker niet. In hun publicatie verwijzen Gao en zijn collega’s naar dit onderzoek uit 2020. Dat toont dat hetzelfde type T cellen (CD8+) T cellen in getrainde proefdieren effectiever is. Zelfs als ze vanuit getrainde proefdieren in ongetrainde proefdieren werden getransplanteerd. Tegen de achtergrond van de lagere kankerincidentie en betere uitkomsten bij sportende mensen uit observationeel onderzoek, concludeerden deze onderzoekers:
‘Het vermogen van T cellen om kankercellen te herkennen en te elimineren is essentieel om kankergroei te vermijden en is het fundament van de huidige immuuntherapieën. Training kan de uitkomsten van deze behandelingen verbeteren, door de activering van het immuunsysteem te vergroten en tumor-bestrijdende cellen effectiever te maken.’
Foto door cottonbro
MMV maakt wekelijks een selectie uit het nieuws over voeding en leefstijl in relatie tot kanker en andere medische condities.
Inschrijven nieuwsbrief
