Carrageen (E 407) is een veelgebruikt verdikkings- en geleermiddel. Het wordt geproduceerd uit rode zeewier. Ondanks de natuurlijke oorsprong bestaan al sinds de jaren zestig van de vorige eeuw aanwijzingen uit proefdieronderzoek dat het de darmwerking en de suikerhuishouding kan verstoren. Recent dubbelblind gerandomiseerd placebo-gecontroleerd klinisch onderzoek uit Duitsland voedt deze verdenkingen. Met name voor mensen met overgewicht.
Zijn de chronische darmontstekingen, zweren en het hoge bloedsuiker die proefdieren door carrageen ontwikkelden ook voor mensen een reëel gevaar? Diabetesdeskundigen uit Düsseldorf en Munchen pakten het onderzoek naar die vragen grondig aan, blijkt uit hun publicatie in BMJ Medicine. Ze gaven twintig jonge mannen over een periode van twee weken, twee maal daags 250 milligram carrageen of een placebo. Na ongeveer een maand volgde de tweede periode. Daarin wisselden de helft van de studiedeelnemers van placebo naar carrageen en omgekeerd. Onderzoekers noch onderzochten wisten welke van de twee interventies het placebo betrof of de carrageen.
In de eerste plaats wilden de onderzoekers weten of carrageen invloed heeft op de insulinegevoeligheid. Daarnaast keken ze naar de ontstekingsactiviteit in de hersenen, insulineresistentie, de doorlaatbaarheid van de darm en de samenstelling van het microbioom in de darm. Tot slot maten ze de activiteit van immuuncellen en hoeveelheden van ontstekingsbevorderende cytokinen.
Carrageen woog zwaarder op mannen met overgewicht
Over de groep genomen maakt carrageen geen statistisch significant verschil op de gevoeligheid voor insuline. Dat was wel het geval als werd onderscheiden naar lichaamsgewicht van deelnemers. Bij deelnemers met overgewicht was een duidelijk verschil in gevoeligheid voor insuline. Daardoor was zowel de lever als de rest van het lichaam minder in staat de kunstmatig hoog gehouden glucosespiegel in het bloed af te bouwen.
Deelnemers met overgewicht tendeerden na een periode van carrageenconsumptie ook naar meer breininflammatie en hogere waarden van het ontstekingseiwit CRP en interleukine-6, een cytokine dat het immuunsysteem activeert. Ook de doorlaatbaarheid van hun darm was na twee weken carrageen groter. Tot slot bleken kun witte bloedcellen na de interventie in het laboratorium meer geactiveerde NK (natural killer)-cellen en ontstekingsbevorderende cytokine te bevatten.
Foto van Christophe Quintin via Flickr. Iers mos (Chondrus crispus), het zeewier waar carrageen uit gewonnen wordt.
MMV maakt wekelijks een selectie uit het nieuws over voeding en leefstijl in relatie tot kanker en andere medische condities.
Inschrijven nieuwsbrief
