Imca (56) over borstkanker: ‘Ik heb een tweede kans gekregen’

Het is inmiddels zes jaar geleden dat Imca Abma (56) werd geconfronteerd met de diagnose borstkanker. Ze stelde toen de operatieve verwijdering van de tumor uit om haar immuunsysteem met voeding, ademhaling en beweging in optimale conditie te brengen. Op de dag van de operatie bleek de tumor te zijn verdwenen. ‘Maar mam, wat heb je dan precies gedaan?, vroeg mijn meest kritische zoon.’

Het gaat anno 2020 nog steeds goed met Imca. Toch moet ze een drempel over als ze benaderd wordt voor een follow-up van haar verhaal. ‘Mijn eigen herinnering raakt me steeds weer. Dan realiseer ik me hoeveel pijn het mij doet; dat kan mij heel erg bezighouden.’ Het is ook de reden waarom zij na de vierde controlescan aangaf zelf wel weer contact op te nemen met het ziekenhuis als daar aanleiding toe was. ‘Het deed mij meer dan ik aanvankelijk besefte. Je leeft van scan naar scan en ik merkte twee weken voor de scan al dat ik tijdens de ontspanningsoefeningen tot een minder diep ontspanningsniveau kon komen. Ook na de uitslag was ik niet meteen van die spanning af. Het punt was: bij mij was op dat moment geen sprake van kanker, maar wel van onrustige cellen. ‘We vertrouwen het niet’, kreeg ik steeds te horen. Daarom moest ik om de drie maanden een scan. Toen ik besefte hoeveel dat met me deed, besloot ik ermee te stoppen. Ik wilde het gewone leven weer oppakken.’

De punctie weigert Imca

Het verhaal van Imca begint als zij op een avond een klein hard bobbeltje voelt bij haar borst, net een keiharde erwt, een knikker. Als ze het de huisarts op de man af vraagt, bevestigt hij haar gevoel: ‘Ik denk dat dit niet goed is.’ De echo- en mammografie tonen een tumor van 9 millimeter waarvan de kans zeventig tot tachtig procent is dat deze kwaadaardig is. Volgens protocol volgt standaard een punctie, waarbij met een holle naald weefsel uit de tumor wordt genomen voor onderzoek.

Imca weet van meet af aan dat ze dit absoluut niet wil. ‘Er is geen zekerheid dat ze goed prikken. Ze kunnen ook per ongeluk goede cellen aanprikken en dan krijg je een negatieve uitslag.’ Bovendien, stelt ze: “Mijn lichaam had de tumor, voor mijn gevoel, ingekapseld. Het was één hard geheel. Op het moment dat je erin prikt, maak je het kapot. De naald gaat dwars door het weefsel heen en weer terug met cellen van de tumor eraan. Daar had ik geen vertrouwen in.’

De mri-scan die haar werd aangeboden, toont een risico op kwaadaardigheid van 98 procent. De punctie zou de resterende twee procent twijfel uit de weg ruimen, menen de artsen. Maar die weigert Imca.

‘Ik voelde het weefsel veranderen’

Imca is voortdurend in discussie met de chirurg. Ze komt uiteindelijk overeen dat de tumor er in één keer uitgehaald wordt. ‘Ik waardeerde het enorm dat hij zocht naar mogelijkheden die voor mij oké waren. Ik vond het moeilijk om mezelf ‘uit handen’ te geven, vertelde ik de chirurg. Maar hem vertrouwde ik het wel toe. Toch wilde ik eerst twee maanden uitstel.’

Imca bezoekt intussen ook een NTTT-arts en start met het Moermandieet. Ook doet ze iedere ochtend 45 minuten oefeningen van de adem- en ontspanningstherapie, neemt koude douches, en behandelt zichzelf met oedeemtherapie. Twee maanden uitstel worden uiteindelijk drie maanden, omdat ze ook rekening wil houden met haar hormooncyclus. ‘Ik voelde het weefsel rondom mijn borst veranderen. Het keiharde steentje werd zachter.’

Geen tumor meer te zien

De operatie, in april 2014, gaat ze vanwege de verandering van het weefsel met dubbele gevoelens in. Voorafgaand aan de operatie werd een echo gemaakt, om bij de tumor draden in te kunnen brengen. Wat bleek: geen tumor meer te zien! De mri-scan de volgende dag bevestigde dat de cellen inderdaad verdwenen waren. ‘Dan moet het iets anders geweest zijn, zeiden de dokters meteen. Een tumor kan niet verdwijnen.’

Jaren later blijft het voor Imca een vreemde draai in de diagnose. ‘Eerst was iedereen héél stellig dat het kanker was en daarna kwam juist op dat punt een stuk ontkenning van de medici. Verwarrend. Ik heb de radioloog gevraagd alle beelden nog eens goed te bekijken. Hij kon niet anders concluderen dan dat het echt een tumor was. ‘Maar ik begrijp er niks van’, voegde hij daar aan toe. De chirurg zei: ‘Had maar een punctie laten doen.’ Ik zou heel graag willen weten wat er door hem heen ging. Het was een sympathiek persoon die mij, toen ik wachtte op de operatie, in het voorbijgaan herkende, groette en sterkte wenste. Dat deed me zó goed. Maar nadat de tumor weg bleek te zijn, veranderde het contact. Alsof er een muur werd opgetrokken.’

‘Suiker komt er beslist niet meer in ‘

‘Superblij’ was Imca, dat de operatie niet nodig bleek. “Onze kinderen waren in eerste instantie heel kritisch op de keuzes die ik maakte. Maar toen ik de meest kritische zoon belde om te zeggen dat de operatie was afgelast, reageerde hij stomverbaasd: ‘Maar mam, wat heb je dan gedaan met die voeding?’ Mijn ziekte heeft best veel invloed gehad in ons gezin. We zijn verhuisd naar het platteland – al jaren mijn wens – en hebben een flinke moestuin om zelf biologische groenten te kunnen kweken. Dat kost veel tijd, zeker in de zomerperiode. Al ben ik in de loop der jaren wat soepeler geworden met het dieet, suiker komt er beslist niet meer in. Ook onze vier kinderen eten vrijwel geen suiker meer en onze jongste dochter is in Wageningen Voeding en Gezondheid gaan studeren. Samen met haar heb ik onlangs een cursus tot kookdocent bij MMV gevolgd. We doen er nu nog niets mee, want we zijn allebei te druk, maar we willen in de toekomst zeker kookcursussen organiseren. Mensen leren op een natuurlijke manier hun eten te bereiden. Op basis van het Moermandieet lekker leren koken, kost veel tijd. Daarom help ik mensen er graag mee.”

‘Reguliere en niet-reguliere medici denken anders’

Imca heeft als ademhalings- en ontspanningstherapeut een eigen therapieruimte in een regulier gezondheidscentrum. ‘De aanwezige huisartsen hebben mij zelf gevraagd om in deze ruimte in te trekken. Juist omdat ik zo dicht bij de reguliere zorg zit, merk ik hoe de manier van denken verschilt tussen reguliere en niet-reguliere medici. Dat komt ook doordat beide groepen compleet anders zijn opgeleid. Door het gesprek aan te gaan, leren we elkaar beter begrijpen. Toch wil ik daarin sneller stappen maken dan dat zij kunnen. Het is zo’n totaal andere denkwijze. Je zit allebei op je eigen eiland, maar het is goed om open te staan voor elkaars manier van denken.’

Als je anders denkt, krijg je veel kritiek, is Imca’s ervaring. ‘Ik ben er vrienden door kwijtgeraakt, die vonden dat ik belachelijke keuzes maakte en doorschoot. Dat deed zo’n pijn. Anders denken vereist moed. Ik ben zelf jarenlang als fysiotherapeut in de reguliere zorg werkzaam geweest. Ik ben niet tegen de reguliere zorg, maar juist daar ligt mijn verhaal gevoelig.’

De angst voor terugkeer blijft

‘Ik leef heel bewust, heb voor mijn gevoel echt een tweede kans gekregen. Daarom blijf ik me houden aan de voedingsvoorschriften van het Moermandieet, al is het iets minder streng dan de eerste jaren. Ook slik ik nog steeds voedingssupplementen. Bewegen in de buitenlucht is belangrijk voor mij: fietsen, wandelen, wieden in de moestuin.’

Duikt de angst voor terugkeer van de kanker nog wel eens op? ‘Zeker! Vorig jaar had ik een schildklierontsteking. De klachten – vermoeidheid, verstoorde hormoonhuishouding – herinnerden mij meteen aan kanker. Die angst voor terugkeer houd je. Ik heb ook nog steeds een onrustige borst, maar ik houd die zelf goed in de gaten. Aan bevolkingsonderzoeken doe ik heel bewust niet mee. Dan word ik er zeker uitgepikt. Toch moet ik elke keer weer ergens doorheen als ik zo’n oproep negeer. Ik stel mezelf dan ook wel de vraag: wat doe ik als het mis blijkt te zijn? Daar moet iedereen over nadenken. Ook als je niets mankeert en wel aan zo’n onderzoek meedoet. Weet wat je eigen plan is en doe niet klakkeloos aan van alles mee.’

‘Tegen lotgenoten wil ik zeggen: gebruik je gezonde verstand, verzamel zoveel mogelijk informatie, kijk en ervaar bewust wat er in je lijf gebeurt en stel vanuit alle informatie die je hebt, je eigen plan samen. Je hebt wél tijd om beslissingen te nemen. Kanker ontstaat óók niet in een dag. Alles wat je vanuit het reguliere circuit wordt aangeboden, gebeurt vanuit protocol. Als een arts zich niet aan het protocol houdt, loopt hij het risico aangeklaagd te worden. Maar andersom geldt dat niet: als patiënt mag je steeds zelf je eigen keuze maken.’

Lees hier het interview met Imca uit Uitzicht nr. 1 van 2015. Of bekijk hier het video-interview van 5 jaar geleden.