In de Traditionele Chinese Geneeskunde en de Ayurvedische geneeskunde staan planten die aristolochiazuur bevatten bekend als ontstekingsremmend, antimicrobieel en vochtafdrijvend. Het Internationaal Agentschap voor Kankeronderzoek (IARC) plaatste de stof tien jaar geleden echter in ‘groep 1’, van bewezen kankerverwekkende stoffen. ‘Voortdurende inactiviteit om de blootstelling te beperken, zal verregaande negatieve effecten hebben op de ontwikkeling van aristolochiazuur-geassocieerde kankers.’
Aristolochiazuur komt voor in veel soorten van geslachten Aristolochia en in sommige soorten van het geslacht Asarum. Beide zijn lid van de Pijpbloemfamilie. Het zuur beschermt de planten tegen vraat en in tegenstelling tot sommige andere plantstoffen die hetzelfde doel hebben, heeft consumptie ervan bepaald geen preventieve werking tegen kanker.
Zo wordt inmiddels aangenomen dat de opvallend hoge incidentie van blaaskanker rond de Donau in de Balkan, te maken heeft met de consumptie van met Aristolochia clematitis vervuilde tarwebloem. Een incident, begin jaren negentig in België, bracht de giftigheid voor de nieren internationaal onder de aandacht. Een groep van achttienhonderd gezonde jonge vrouwen kreeg afslanksupplementen waar per ongeluk Aristolochia fangchi in terecht was gekomen. Bij honderd van hen ontwikkelde zich een zeldzame vorm van nierontsteking en onder de overlevers werden 29 gevallen van blaaskanker vastgesteld.
In vakblad Nature Reviews Cancer zetten wetenschappers, werkzaam voor het in Frankrijk gevestigde IARC, alles nog eens op een rijtje; onder de titel ‘Aristolochiazuur-gerelateerde kankers: een volksgezondheidsrisico dat wereldwijde actie behoeft’.
Die actie is volgens de IARC nodig, omdat kruidenpreparaten met aristolochiazuur lang niet overal verboden zijn. En voor zover dat wel het geval is, blijft controle meestal achterwege. Daarbij omvatten de plantengeslachten Aristolochia en Asarum honderden soorten die over de hele wereld groeien. Deze kunnen door vermenging met landbouwgewassen in de voedselketen terecht komen. Een en ander bevordert de kans op blootstelling ‘aangezien de handel in voedsel en voedingssupplementen steeds verder globaliseert’.
Foto: Aristolochia clematitis (Wikimedia Commons)
MMV maakt wekelijks een selectie uit het nieuws over voeding en leefstijl in relatie tot kanker en andere medische condities.
Inschrijven nieuwsbrief
