Kunnen huisartsen de periodieke controles overnemen van de internist bij mensen met een (stabiele) schildklieraandoening? Ja, blijkt uit onderzoek van het RadboudUMC. Mits zij zich daarbij niet blind staren op de bloedwaarden. ‘Het verhaal van de patiënt moet leidend zijn.’
Mensen met (stabiele) schildklieraandoeningen kunnen voor periodieke controles in principe bij de huisarts terecht, aldus onderzoek van het RadboudUMC. Dit leidt tot lagere zorgkosten. Wel lijkt er een negatief effect te ontstaan op de ervaren zorgkwaliteit. ‘Er moet daarom aandacht worden besteed aan opbouw van kennis bij de behandelende huisartsen én er moet een goede afweging worden gemaakt tussen het volgen van richtlijnen en streefwaarden en het meenemen van de wensen van de patiënt.’
Zo luidt de conclusie uit het onderzoek van het RadboudUMC in samenwerking met zorggroep Rivas en het Beatrix-ziekenhuis. Doel: kostenvermindering met behoud van zorgkwaliteit en patiënttevredenheid. Aan het onderzoek deden gedurende de periode van 2017 – 2019 ongeveer 200 mensen mee met een schildklieraandoening. Zij werden door de internist overgedragen naar de huisarts vanaf het moment dat ze stabiel ingesteld waren. Hun bloedwaarden werden gecontroleerd voor en na verwijzing. Ook vulden de deelnemers vragenlijsten in over de ervaren zorgverlening. Verder deden de onderzoekers kwalitatief onderzoek met een tweetal diepte-interviews.
Prima bloedwaarden, minder tevredenheid
Aan de hand van de stabiliteit van de bloedwaarden – de TSH-waarde – werd geconstateerd dat de zorginhoudelijke kwaliteit in grote lijnen stabiel bleef. De kosten verminderden aanzienlijk, vooral door de loonkosten en overheadkosten van het ziekenhuis. Wel viel op dat de patiënttevredenheid achteruit ging bij de patiënten die de huisarts bezochten. Niek Stadhouders, gezondheidseconoom en onderzoeker bij het RadboudUMC: ‘Over het algemeen zagen we dat patiënten iets tevredener zijn over de zorg in het ziekenhuis, onder andere als het gaat om het meenemen van de wensen van de patiënt en het controleren van de algehele gezondheid. Dit onderzoek geeft een indicatie dat het luisteren naar de klachten en inspelen op de wensen van de patiënt belangrijker is dan het juist instellen van de bloedwaarden.’
‘Schrijf bij somberheid niet meteen pillen voor’
Nelly Visser (70) die in 1998 de diagnose Hashimoto kreeg, hoopt dat huisartsen meer en betere informatie aangereikt krijgen over de schildklier. Zij werd door haar huisarts tien jaar van het kastje naar de muur gestuurd voor ze de juiste diagnose kreeg. ‘Omdat mijn bloedwaarden goed leken, kreeg ik steeds te horen dat het tussen mijn oren zat.’ Van 1984 tot 1995 schoof ze met tegenzin regelmatig aan bij psychologen en psychiaters. ‘Als iedereen zegt dat je gek bent, ga je het vanzelf ook geloven. Wat een onzin ik niet geslikt heb.’
In Uitzicht nr. 6, een speciale uitgave van Uitzicht over de schildklier, deelt zij haar verdrietige verhaal in de hoop dergelijk leed bij anderen te voorkomen. Haar advies aan artsen: ‘Luister naar de mensen in de spreekkamer en schrijf bij somberheid niet meteen pillen voor.’ Haar advies aan mensen met een vermoeden van Hashimoto? ‘Luister naar je lichaam. Laat je kostbare leven niet aan een dokter over die geen tijd voor je heeft. Kom voor jezelf op en vraag om onderzoek. Voel wat je lichaam je zegt!’
Stadhouders: ‘De uitdaging voor de huisarts is om een goede afweging te maken tussen het volgen van richtlijnen en het meenemen van de wensen van de patiënt. Hierbij moet het verhaal van de patiënt leidend zijn.’
Volgens Matthijs Eefting, internist-hematoloog bij het Beatrixziekenhuis, laat het onderzoek zien dat de huisarts in technisch opzicht de zorg van patiënten met schildklierproblematiek van de specialist kan overnemen, maar er is nog wel extra scholing nodig voor goede begeleiding van de patiënten. Ik denk ook dat het belangrijk is dat huisartsen voldoende tijd krijgen per consult om zo meer gevoel krijgen bij de problemen die spelen bij patiënten met schildklierproblemen. Er komt inderdaad meer bij kijken dan alleen een lab-uitslag.’
Ook bij diabetes type 2
Hetzelfde onderzoek werd ook uitgevoerd bij een andere ‘stabiele’ patiëntenpopulatie, mensen met de diagnose diabetes type 2. Het onderzoek is erop gericht om de juiste zorg op de juiste plek te leveren, en daarmee de stijgende zorgkosten terug te dringen. Op basis van een jaarlijks consult bij de huisarts vallen de declaratiekosten van mensen met schildklieraandoeningen en diabetes type 2 ruimt € 200 euro per patiënt lager uit. Andere mogelijke voordelen zijn dat de huisarts de zorg dichterbij de patiënt kan verlenen en hierbij meer tijd voor de patiënt kan nemen. Dit kan ook de kwaliteit ten goede komen.
Het onderzoeksartikel kunt u hier lezen. En hier het volledige onderzoeksrapport (deels in het Engels). In deze column vertelt Nelly wat het onbegrip over haar ziekte met haar deed.
Beeld: Mariet Mostert
MMV maakt wekelijks een selectie uit het nieuws over voeding en leefstijl in relatie tot kanker en andere medische condities.
Inschrijven nieuwsbrief