Belgische onderzoekers toonden in celmodellen en proefdieren een anti-kankerwerking aan van omega vetzuren. In combinatie met medicijnen was het effect nog krachtiger. ‘Deze data wijzen op meervoudig onverzadigde vetzuren in de voeding als een selectieve extra mogelijkheid die een behandeling met medicijnen efficiënt kan aanvullen.’
Dat kankercellen dol zijn op glucose, is breed bekend. Diagnosetechnieken als de CT-scan gebruiken deze eigenschap door opeenhopingen van glucose zichtbaar te maken. Maar kankercellen kunnen ook vet metaboliseren. In een zure omgeving raakt dit vermogen geactiveerd. Eerder toonden de onderzoekers van de Katholieke Universiteit Louvain (UCL) al aan dat kankercellen die van glucose op vet overschakelen, in staat raken de tumor te verlaten en uitzaaiingen veroorzaken.
In hun nieuwste onderzoek – dat vorige week verscheen in vakblad Cell Metabolism – laten ze zien dat het een groot verschil maakt met welke vetzuren deze ‘zure kankercellen’ te maken krijgen. Verzadigde vetzuren stimuleren de cellen, terwijl meervoudig onverzadigde vetzuren ze letterlijk vergiftigden. Het proces dat dit veroorzaakt heet ferroptosis; celdood die te maken heeft met de ‘peroxidatie’ van deze vetten.
DHA
Met name het omega-3 vetzuur DHA (docosahexaeenzuur) – bespoedigt dit proces. De kankercellen lijken er een voorkeur voor te hebben, maar kunnen er slecht mee omgaan. Normaal gesproken slaat de cel onverzadigde vetzuren op in beschermende druppeltjes. Bij een teveel aan DHA lukt dat niet meer, als gevolg waarvan de vetzuren oxideren en de cel van binnenuit vergiftigen.
Vervolgens gebruikten de onderzoekers een middel – DGATi – dat voorkomt dat de beschermende druppeltjes zich vormen. Dit versterkte het effect. Beide benaderingen pakten in proefdieren hetzelfde uit. Muizen op een dieet dat verrijkt was met DHA hadden een duidelijk langzamer tumorprogressie dan muizen op conventioneel dieet. En ook hier versterkte toevoeging van DGATi de werking van DHA.
Voeding en kanker
‘Hoe voedsel het verloop van kanker beïnvloedt, is voor patiënten van groot belang’, schrijven de wetenschappers in hun artikel, ‘maar tot op heden zijn weinig klinische onderzoeken aan deze vraag gewijd.’ De hernieuwde wetenschappelijke belangstelling voor de stofwisseling binnen tumoren biedt een uitgelezen kans het verband tussen voeding en tumorgroei alsnog verder bloot te leggen ‘en behandelprotocollen te optimaliseren’.
Beeld: UCLouvain, onderzoekers Olivier Feron en eerste auteur Emeline Dierge. Op het beeldscherm links, een 3D tumor celsysteem voor en rechts na de ‘DHA-overdosis’.
MMV maakt wekelijks een selectie uit het nieuws over voeding en leefstijl in relatie tot kanker en andere medische condities.
Inschrijven nieuwsbrief