MMV

Natuurlijk tegen kanker

Recepten Voedingsmiddelenlijst
U bent hier: Home / Columns / What does not kill you makes you stronger

What does not kill you makes you stronger

Waarom zijn groente en fruit gezond? Dat komt door de vitaminen, mineralen, antioxidantia, vezels en fytochemicaliën. Maar verrassend genoeg hebben ook hun gifstoffen een beschermende werking. Bedoeld om te ontmoedigen, maakt dit gif ons uiteindelijk sterker.

Frits Muskiet – 12 februari 2021
What does not kill you makes you stronger 3

Planten kunnen niet wegrennen en verdedigen zich met gif (1,2). Dit maken ze vaak pas aan als ze worden verwond. Hierbij gaan cellen kapot en komen enzymen vrij die giftige stoffen produceren (3,4). Sommige hebben een penetrante geur of scherpe smaak. De gifstoffen concentreren zich vooral in jonge spruiten en zaden (4,5). Begrijpelijk zijn dit delen die de plant het sterkst verdedigt. Sommige planten zijn ronduit giftig. Maar het is altijd de dosis die het gif maakt (1,6).

De scherpe smaak van mosterd, wasabi, mierikswortel en radijsjes heet allyl isothiocyanaat (3,7). Uit linamarine (cassave; 8-11) en amygdaline (bittere amandelen; 12,13) ontstaat het uiterst giftige cyanide (blauwzuur; 14). Berucht vanwege het veroorzaken van verstikking, maar in lage dosis erg lekker (11). Denk aan marsepein (15). De tranen die je laat bij het snijden van uien en knoflook ontstaan door vrijkomende zwavelverbindingen (16), vooral propanethial-S-oxide is een tranentrekker (16,17). Piperine (18,19) en capsaicïne (19,20) in pepers behoeven geen betoog. Andere voorbeelden zijn resveratrol (druivenpitten en schillen; 21), curcumine (geelwortel; 22) en sulforafaan (koolsoorten, waaronder broccoli en spruitjes; 23) (19, 24-28). Waarschijnlijk beter bekend als voedingssupplementen (29), die je nagenoeg het eeuwige leven beloven.

Het eeuwige leven, door het eten van gif? In de evolutionaire strijd tussen de soorten specialiseerden planteneters zich in het omgaan met plantengif (2). Dit doen ze onder andere door het gif met enzymen te ontgiften, ze net zo hard weer naar buiten te pompen, antioxidantia te maken om schade te beperken en eventuele schade te herstellen (30-32). Deze processen ontstaan vooral na contact met de gifstoffen. Het lichaam gaat geen energie steken in bescherming als het niet nodig is.

Kom je met een natuurlijke gifstof in aanraking dan eindig je met bescherming tegen een scala van natuurlijke giffen (1,33). Ook tegen industriële giffen (1,33), zoals dioxine (34) en paracetamol (35). Er treedt zelfs bescherming op tegen ultraviolette straling van de zon (36). Bedoeld om je te ontmoedigen maakt het plantengif je dus uiteindelijk sterker tegen allerlei potentieel schadelijke invloeden uit het milieu.

Veel van deze gifstoffen hebben met elkaar gemeen dat ze het ‘nrf2 systeem’ activeren. Bij een lage dosis leidt activering tot bescherming van het lichaam (25-36). Maar er schuilt een adder onder het gras. Bij een hoge dosis start het lichaam een ontstekingsreactie (37-40). Onderzocht werd of de stof ‘bardoxolon-methyl’ – één van de meest krachtige nrf2 activators – de achteruitgang van de nieren kon vertragen bij patiënten met diabetes mellitus type 2 en vergevorderd nierfalen. Onverwachts ontstonden meer cardiovasculaire accidenten (41-43).

What does not kill you makes you stronger. Dat is wat de wetenschap ons over het nrf2-systeem leert. Gifstoffen uit planten helpen ons overleven. We hebben ze nodig. Blijf dus vooral groente en fruit eten, liefst zo vers mogelijk bereid, en zorg dat u tenminste de aanbeveling van 250 gram groente en 200 gram fruit (44) haalt. En die supplementen met resveratrol, curcumine, sulforafaan, et cetera? Kan geen kwaad, maar vooral niet overdrijven.

MMV maakt wekelijks een selectie uit het nieuws over voeding en leefstijl in relatie tot kanker en andere medische condities.

Inschrijven nieuwsbrief

Referenties

curcumine evolutionaire geneeskunde fruit groente resveratrol sulforafaan voedingswetenschap

www.mmv.nl © 2024 | Website realisatie & advies: WebFundament