Investeren in de leefomgeving van vogels komt ook het welbevinden van mensen ten goede. Dat suggereert een studie naar de relatie tussen soortenrijkdom en menselijk welzijn. Biodiversiteit bleek net zo belangrijk voor het welbevinden als inkomen.
Natuur en milieu zijn van doorslaggevende invloed op de gezondheid en het welbevinden van mensen. Het is geen toeval dat de zogenoemde ‘blauwe zones’, waarin de meeste honderdjarige leven, zich kenmerken door een natuurlijke omgeving met schone lucht en zuiver water. Sinds de oudheid zoekt de mensheid (her)verbinding met de natuur. Ook de moderne mens loopt massaal naar dat ene parkje om de benen te strekken. Buiten kantooruren is op het uitstrekte bedrijventerrein geen wandelaar te bekennen.
Er is veel onderzoek dat positieve effecten aantoont van natuur op het welzijn van mensen. Zelfs op hun gezondheid. Zo herstelden de patiënten, in een veel geciteerd onderzoek uit 1984, sneller van hun operatie, en gebruikten ze minder pijnstillers, als ze vanuit bed uitzicht op natuur hadden.
Vogelatlas
Vogels houden ook van bomen. Ze vinden er beschutting en voedsel. Een omgeving die rijk is aan bloemen, planten en bomen is goed voor insecten en daarmee aantrekkelijk voor vogels. Onderzoekers van drie Duitse universiteiten, verenigd in het Duitse Centrum voor Ingratief biodiversiteitsonderzoek (iDiv), kwamen op het idee de vogelstand als maat te nemen voor de biodiversiteit en dat te combineren met Europees geluksonderzoek en inkomensdata.
Om precies te zijn de Europese broedvogelatlas en de ‘European quality of Life Survey’ uit 2012; een studie onder 26duizend volwassen Europeanen in 26 landen. ‘Volgens onze bevindingen zijn de gelukkigste Europeanen diegenen die het grootste aantal verschillende vogelsoorten in hun dagelijks leven kunnen ervaren, of die dichtbij een natuurlijke omgeving leven, waar veel verschillende vogelsoorten zich thuis voelen’, zegt hoofdauteur Joel Methorst op de website van het iDiv.
Vogels maken even gelukkig als geld
Gecombineerd met inkomensgegevens, bleek een opmerkelijke samenhang. De positieve invloed van tien procent inkomensstijging op de tevredenheid, bleek even groot als de aanwezigheid van tien procent meer vogelsoorten. In cijfers: veertien vogelsoorten meer had hetzelfde effect op de tevredenheid met het leven als 124 euro per maand extra in de portemonnee. Gebaseerd op de 1.237 euro die het gemiddelde Europese huishouden maandelijks ter beschikking heeft.
Wereldwijd geldt dat hogere inkomensgroepen gezonder en gelukkiger zijn. Opleiding en geld zijn goede voorspellers voor een langer en langer ziektevrij leven. In Nederland bedraagt het verschil in levensverwachting tussen deze maatschappelijke uitersten bijna zeven jaar. In de Verenigde Staten zelfs het dubbele.
Hogere inkomens kunnen zich betere woningen veroorloven en buurten met een hogere biodiversiteit – onder meer vogels – en een lagere milieubelasting. De onderzoekers hebben voor dit effect gecorrigeerd. Evenals voor andere beïnvloedende factoren zoals leeftijd, geslacht, burgerlijke stand, type woonomgeving, gezondheidstatus en arbeidsstatus.
Bomen en zoogdieren geen effect, vogels wel
Het positieve verband tussen biodiversiteit en tevredenheid kon alleen aangetoond worden bij vogels. Onafhankelijk voor bomen, planten en zoogdieren lukte dat niet. De onderzoekers voeren daar twee verklaringen voor aan. Vogels nestelen zich bij voorkeur op plaatsen die ook door mensen als prettig worden ervaren. Behalve een verscheidenheid aan fauna, horen waterpartijen daar ook bij. Vogels zijn in die zin betere markers voor van een divers ecosysteem dan bomen alleen.
Ten tweede is het de aanwezigheid van gevederde vrienden op zichzelf die mensen een goed humeur bezorgt. Mensen mogen graag naar vogels kijken en als ze niet te zien zijn, fleurt hun gezang de omgeving op. De auteurs citeren een aantal studies die vogels en hun gezang positief in verband brengen met onder meer stressreductie, concentratieherstel en positieve emoties.
Joel Methorst wijst op het feit dat de vogelstand in de Europese landbouwgebieden dramatisch afneemt. ‘Dat brengt het risico met zich mee dat het welzijn van mensen ook te lijden krijgt van een verarmde natuur. Natuurbehoud verzekert daarom niet alleen onze materiële basis, maar het vormt ook een investering in het welzijn van ons allemaal.’
Het onderzoek verscheen in Ecological Economics en is kosteloos te lezen.
“Singing Bird” by Michael Whyte is licensed under CC BY 2.0
MMV maakt wekelijks een selectie uit het nieuws over voeding en leefstijl in relatie tot kanker en andere medische condities.
Inschrijven nieuwsbrief
