Onder de vijftig is darmkanker een zeldzaamheid. Maar wel steeds minder zeldzaam. Amerikaanse onderzoekers keken daarom naar het verband tussen gesuikerde frisdrank en de ontwikkeling van darmkanker op jonge leeftijd. Twee consumpties of meer, verdubbelde deze kans ten opzicht van ‘geheelonthouders’.
Wetenschappers destilleerden deze uitkomsten uit de data van 116duizend deelnemers aan de Nurses Health Study II; een langlopend cohortonderzoek onder Amerikaanse verpleegsters. Van deze groep rapporteerden 95duizend deelnemers welke dranken ze consumeerden. Van een subgroep van 41duizend deelnemers was bekend hoe hun consumptiepatroon er in de leeftijd van dertien tot achttien jaar uit had gezien.
Statistische analyse toonde een extra risico op vroege darmkanker van gemiddeld zestien procent voor elke extra consumptie per dag. In de leeftijd van dertien tot achttien jaar was deze associatie twee keer zo groot. Daar liep het risico bij elke extra consumptie met 32 procent op. In volwassenheid ging vervanging van gesuikerde frisdrank door kunstmatig gezoete drank, vruchtensap, melk of koffie samen met een risico-afname van 17 tot 36 procent per dagelijkse consumptie.
Steeds minder zeldzaam
Een verdubbeling klinkt dramatischer dan het concrete aantal gerapporteerde gevallen van vroege darmkanker in de periode 1991 – 2015. Dat waren er 109. Toch is het relevant gezien het feit dat darmkanker op jonge leeftijd steeds minder zeldzaam wordt.
In de vakblad Gut schrijven de onderzoekers dat volwassenen die rond 1990 geboren zijn, twee keer zoveel kans hebben voor hun vijftigste dikkedarmkanker te ontwikkelen dan volwassen die rond 1950 geboren zijn. Voor rectale kanker is dit risico vier keer groter geworden. Deze trend is in de meeste rijke landen zichtbaar.
De meeste bevolkingsonderzoeken laten geen duidelijke verband zien tussen darmkanker en frisdrank, schrijven de auteurs in het discussiedeel van hun artikel. Ze wijzen ter illustratie op recent Frans bevolkingsonderzoek en tekenen daarbij aan dat hier vaak een te beperkt aantal deelnemers is dat helemaal geen frisdrank consumeert. Dat maakt een vergelijking onmogelijk. Zijn er wel voldoende ‘geheelonthouders’, zoals bij een recent Australische cohortonderzoek dan is wel een duidelijk effect meetbaar.
Fructose
Naast de gebruikelijke verklaringen – frisdrank bevordert overgewicht en (pre)diabetes wat risicofactoren voor darmkanker zijn – wijzen de auteurs op de aparte rol van fructose. Daarvan zijn de hoeveelheden al snel te groot voor opname door de dunne darm. Een deel bereikt de dikke darm waar het problemen veroorzaakt door verstoring van de aldaar levende microben.
De auteurs verwijzen naar onderzoek dat toont hoe fructose de darmdoorlaatbaarheid ontregelt; een risicofactor voor darmkanker. Recent proefdieronderzoek liet zien hoe fructose inderdaad het aantal en de agressiviteit verhoogde van tumoren in de dikke darm. Onafhankelijk van overgewicht en metabool syndroom.
“Sugar-Sweetened Beverages: Bigger Than Ever” by Mike Licht, NotionsCapital.com is licensed under CC BY 2.0
MMV maakt wekelijks een selectie uit het nieuws over voeding en leefstijl in relatie tot kanker en andere medische condities.
Inschrijven nieuwsbrief
