De laatste jaren maken gezondheidsautoriteiten zich aanzienlijk minder zorgen over cholesterol uit voedsel. De vermeende gevaren ervan voor hart en bloedvaten bleken sterk overdreven. Toch heerst er rond het ei nog grote voorzichtigheid. Zo niet in China. Daar is een ei per dag het advies. Ondersteund met nieuw onderzoek dat eieren zelfs beschermende eigenschappen toedicht.
Bevolkingsonderzoeken naar het effect van eierconsumptie op hart en bloedvaten laten wisselende uitkomsten zien. In sommige gaat een hogere inname van cholesterol uit eieren samen met een hoger risico op overlijden aan hart- en vaatproblemen, andere vinden geen verband en weer andere onderzoeken vallen op doordat een hogere consumptie van eieren juist verband houdt met een lager risico op hart- en vaatlijden.
Zoals deze, in 2018 in BMJ Heart gepubliceerde, studie onder een half miljoen volwassen deelnemers aan de China Kadoorie Biobank. De dertien procent van de deelnemers die aangaven dagelijks een eitje te nuttigen, hadden een duidelijk lagere kans te overlijden aan hartziekten (min 18 procent) en hersenbloedingen (min 28 procent) vergeleken met deelnemers die weinig tot geen ei aten.
Metabolieten
In een opvolgstudie onderzochten wetenschappers van onder meer de universiteiten van Peking en Oxford bloedplasma van deelnemers uit dezelfde biobank op sporen van eierconsumptie, om deze markers vervolgens in verband te brengen met het risico op cardiovasculaire ziekten. De kleine vijfduizend bloedmonsters waren voor ruim tweederde afkomstig van mensen met hart- en vaatziekten, de overige bloedmonsters fungeerden als controlegroep.
Van de 225 metabolieten waarop ze checkten, hielden er 24 verband met de consumptie van eieren. Tien daarvan, vooral Apolipoproteïne AI, staan bekend als beschermend tegen hartziekten. De andere veertien worden geassocieerd met hart- en vaatziekten.
‘Door de bank genomen’, vatten de onderzoekers hun bevindingen in eLife samen, ‘vertoonde het verband tussen eierconsumptie en de gunstige metabolieten en de ongunstige metabolieten tegenovergestelde patronen.’ Om te concluderen dat ‘in de Chinese bevolking eierconsumptie samenhangt met verschillende metabole markers, die ten dele het beschermende effect zouden kunnen verklaren van eierconsumptie tegen hart- en vaatziekten’.
Adviezen
Uit hun formuleringen valt op te maken dat de auteurs weinig twijfels hebben over de kwaliteit en de zeggingskracht van hun onderzoek. Verderop heet het: ‘Onze resultaten verklaren het beschermende effect van eieren op het risico van cardiovasculaire ziekten via het vetmetabolisme in de Chinese bevolking.’
Zelf vinden ze dat hun studie ‘substantieel bewijs’ levert ter ondersteuning van de Chinese voedingsrichtlijn. Deze adviseert de consumptie van een eitje (van vijftig gram) per dag; een aanbeveling die een groot deel van de bevolking nog niet volgt. De redactie van eLife vat de inhoud wat genuanceerder samen: ‘Over het algemeen was er enige impact op metabole markers die tegen cardiovasculaire ziekten zouden kunnen beschermen.’
Het Voedingscentrum, dat de publieksvoorlichting verzorgt van de Richtlijn Gezonde Voeding, roemt de gezonde voedingstoffen maar waarschuwt nog steeds tegen het cholesterol dat ei bevat. ‘Het eten van producten met cholesterol kan leiden tot verhoging van het cholesterolgehalte in je bloed.’ Om meteen daarna de link te leggen met verzadigd vet (dat een ‘groter effect’ heeft op het cholesterolgehalte), het risico op hart- en vaatziekten, koekjes, snacks, vette kaas- en vleesvarianten’.
Twee tot drie eieren per week past volgens het Voedingscentrum ‘in een gezonde voeding. Vegetariërs kunnen drie tot vier eieren per week eten.’ Hoewel er ook ruimte lijkt te zijn voor meer: ‘Of een ei iedere dag gezond of ongezond is, hangt af van wat je verder iedere dag eet.’ Deze nuancering is niet terug te vinden op de pagina die de vraag beantwoordt of eieren het cholesterol verhogen.
Het ei van Cornelis
Het oorspronkelijke Moermandieet valt onder meer op door de aanbeveling dagelijks twee rauwe eidooiers te consumeren. Het NTTT-dieet staat ook de zachtgekookte variant toe. Overigens maakt de MMV Voedingsmiddelenlijst al melding van onderzoek dat toont dat tot zes eieren per week geen nadelig effect heeft op hart en bloedvaten. ‘Men kwam er zelfs achter dat eieren een positief effect hebben op het HDL-cholesterol.’
Niet alleen zorgen eieren voor een toename van dit als gunstig te boek staande cholesterol, ‘maar ook dat het de compositie van deze moleculen verbetert waardoor ze efficiënter functioneren’. De bovenstaande Chinese studie bevestigt dit en voegt hier aan toe dat dit ook daadwerkelijk samengaat met een lager risico op hart- en vaatziekten.
Foto door Polina Tankilevitch: https://www.pexels.com/nl-nl/foto/voedsel-gezond-ei-lekker-4110224/
MMV maakt wekelijks een selectie uit het nieuws over voeding en leefstijl in relatie tot kanker en andere medische condities.
Inschrijven nieuwsbrief