De meeste mensen met kanker hebben behoefte aan informatie over leefstijl, maar in het ziekenhuis wordt bij kankerbehandelingen lang niet altijd over leefstijl gesproken. Dit en meer blijkt uit een enquête van de Nederlandse Federatie van Kankerpatiëntenorganisaties (NFK).
Ruim driekwart van de 5.539 respondenten gaf aan pogingen te hebben ondernomen de eigen leefstijl te veranderen. Informatie zochten ze in de meeste gevallen over beweging (69%) voeding (57%) en ontspanning (47%). Een goede zaak, citeert het NFK Ellen Kampman, professor Voeding en Ziekte aan de WUR: ‘Een gezonde voeding en leefstijl zijn belangrijke om zo optimaal mogelijk door het traject van de kankerbehandeling heen te komen.’
Dit inzicht blijkt nog niet diep tot de oncologische praktijk te zijn doorgedrongen. Zo gaf 44 procent van de respondenten aan dat het belang van een gezonde leefstijl niet bij hun kankerbehandeling is besproken. Gevraagd naar wie de geëigende personen zijn om dit gesprek te entameren wezen de antwoorden naar de arts (63%) en naar de oncologische verpleegkundige (56%).
Wat is het beste moment om leefstijl te bespreken? Voorafgaand aan de behandeling, meent de helft van de respondenten. ‘Je bent in het begin zo overdonderd met alle nieuws en afwegingen. Belangrijk dat een arts/verpleegkundige dan ruimte maakt om leefstijl te bespreken’, motiveert een respondent. In 36 procent van de gevallen gebeurde dit ook.
Leefstijlprogramma’s
Lieke Visser, belangenbehartiger Zorggerelateerde Preventie bij de NFK, wil dat zorgprofessionals aandacht hebben voor leefstijl bij kanker en de behandeling daarvan. Niet alleen bij de mensen die hier om vragen. ‘Ook kunnen zij een eventuele ongezonde leefstijl bij patiënt signaleren en de patiënt motiveren hier iets aan te doen. Waar nodig door te verwijzen naar leefstijlprogramma’s, de fysiotherapeut of diëtist.’
Hulp helpt, laat de enquête zien. Mensen met kanker die hun gewoonten rond voeding, beweging, slaap en ontspanning probeerden te verbeteren, lukte dat beter als ze daarbij ondersteuning kregen. Volgens respondenten leiden aanpassingen in leefstijl tot een voorspoediger verloop van behandelingen of het herstel daarvan.
Leefstijl bij kanker leeft
Een kleine meerderheid van de mensen die zelf informatie over leefstijl bij kanker vond, gaf aan daar daadwerkelijk iets aan gehad te hebben. Effectieve informatievoorziening zowel via internet als door het ziekenhuis is cruciaal, bevestigt deze peiling. Lieke Visser: ‘Goede informatie biedt mensen handvatten om tijdens een onzekere tijd in het ziekteproces zelf iets te kunnen doen en het gevoel van regie terug te krijgen.’
De enquête toont dat het thema leefstijl bij kanker leeft, stelt Visser. En het lijkt de goede kant op te gaan. Mensen die afgelopen vijf jaar de diagnose te horen kregen, hadden meer kans dat leefstijl besproken werd dan voorheen. ‘Bij deze groep vond dat gesprek ook vaker plaats tussen de diagnose en de start van de behandeling.’
De volledige rapportage is als pdf beschikbaar.
MMV maakt wekelijks een selectie uit het nieuws over voeding en leefstijl in relatie tot kanker en andere medische condities.
Inschrijven nieuwsbrief