Een combinatie van diabetes en obesitas verhoogt het risico op terugkeer van leverkanker. Dat blijkt uit Japans onderzoek onder 1,644 mensen bij wie een levertumor verwijderd was. De kans op progressievrije overleving en algemene overleving nam ook af. ‘Een verdere therapeutische aanpak voor obesitas en diabetes zou de postoperatieve overleving van deze patiënten kunnen verbeteren’, stellen de onderzoekers.
Leverkanker is nog altijd relatief zeldzaam, maar het aantal mensen dat jaarlijks deze diagnose te horen krijgt, neemt snel toe. Veel sneller dan uit de vergrijzing te verklaren is. Aan het begin van de Nederlandse kankerregistratie in 1989 ging het om 208 diagnoses, dat waren er 1.042 in 2022, het meest recente jaar waarvan de cijfers bekend zijn. Het jaar daarvoor piekte het aantal diagnoses zelfs op 1.200 gevallen. Met het oog op de nog altijd zeer sombere prognose is alle hulp bij het verbeteren van de overlevingskansen welkom.
Obesitas en diabetes type 2 verhogen het risico op het ontstaan van leverkanker, schrijven wetenschappers van Osaka Metropolitan University (Japan) in vakjournaal Liver Cancer. Obesitas verhoogt het risico 2,1 maal en diabetes type 2 verhoogt het risico 1,4 maal. Maar hun gezamenlijk effect is groter dan de som der delen: een zes keer groter risico. ‘Daarom wordt aangenomen dat het risicofactoren zijn voor het terugkeren van leverkanker na de operatie. Er bestaan echter geen studies die een consistent beeld van deze risico’s geven.’
Aan dat laatste dragen de auteurs hun steentje bij. Ze analyseerden de data van 1.644 mannen en vrouwen die tussen 2007 en 2019 geopereerd werden aan levertumoren die nog niet in de bloedvaten waren gegroeid. Ze maakten vier groepen: mensen met obesitas (bmi groter dan 30), mensen met diabetes, mensen met obesitas en diabetes en mensen zonder obesitas of diabetes; 860 in getal.
Bij 913 mensen kwam de kanker binnen twee jaar terug. De onderzoekers gaan er vanuit dat dit in de meeste gevallen het gevolg is van tumoren die zich toch al hadden uitgezaaid, of niet volledig verwijderd waren. In deze vroege periode waren geen duidelijke risicotrends te berekenen voor de groepen met obesitas en/of diabetes. Voor de recidieven na die tijd wel.
Tot vijf jaar na de operatie had de groep met obesitas en diabetes een gemiddeld 51 procent hoger risico op een recidief dan de groep zonder obesitas en diabetes. Na vijf jaar was dat risico opgelopen tot 153 procent. Helemaal consistent met het idee dat de nadelen van obesitas en diabetes elkaar versterken, waren de resultaten niet. Want het risico op terugkeer na vijf jaar was groter in de groep die alleen obesitas had, namelijk 283 procent. De groep met alleen diabetes had een gemiddeld 95 procent hoger risico op een terugkeer van de kanker na vijf jaar.
Een recidief verslechtert de prognose. Dat was in dit onderzoek ook terug te zien. De mensen met obesitas plus diabetes hadden een 24 procent groter risico aan leverkanker te overlijden en een 34 procent groter risico op overlijden aan alle oorzaken samen.
Beeld: Antonio Delgado
MMV maakt wekelijks een selectie uit het nieuws over voeding en leefstijl in relatie tot kanker en andere medische condities.
Inschrijven nieuwsbrief
