Van nature in de darm voorkomende bacteriën ruimen giftige restanten van chemotherapie op en beschermen op die manier gevoelige darmbacteriën. Dat zou bijwerkingen van kankerbehandelingen op de korte en lange termijn kunnen temperen.
Cytostatica zijn even dodelijk voor kankercellen als voor darmbacteriën. Chemokuren kunnen gunstige darmbacteriën uitroeien en staan er om bekend darmproblemen te veroorzaken. Onderzoekers van de Northwestern University in Chicago creëerden in het laboratorium verschillende gemeenschappen van darmbacteriën. Vast onderdeel daarvan was Raoultella planticola, die van nature in de darm voorkomt. Eerder onderzoek heeft aangetoond dat deze bacterie in staat is doxorubicin af te breken.
‘We waren geïnspireerd door bioremediatie, waarbij micro-organismen gebruikt worden om chemische verontreinigingen op te ruimen’, zegt assistent-professor Erica Hartmann van de faculteit Civiele- en Milieutechniek. ‘Normaal gesproken gebeurt dat in water of de bodem, hier hebben we het op de darm toegepast.’
De experimenten, vorige week gepubliceerd in mSphere, van de Amerikaanse Vereniging voor Microbiologie, tonen aan dat het werkt. In de eenvoudige bacteriekoloniën wisten soorten als Escherichia coli en Klebsielle coli voldoende doxorubicin af te breken om gevoelige ‘goede’ bacteriestammen zoals Clostriduium innocuum en Lactobacillus rhamnosus in leven te houden.
Kinderen
De darmflora speelt een cruciale rol bij de spijsvertering. Het produceert unieke nutriënten die onder meer van belang zijn voor het goed functioneren van de darm. Het verdwijnen van de gunstige micro-organismen veroorzaakt onder meer een ‘lekkende darm’. Zo’n aanslag op het darmleven is vooral voor kinderen schadelijk. Hartmann: ‘Omdat er bewijs is dat verstoring van het darmmicrobioom op jonge leeftijd kan leiden tot gezondheidsschade op latere leeftijd.’
In Nederland leven 12.000 mensen die als kind acute lymfatische leukemie hebben overleefd. Zeventig procent van hen ondervinden late bijwerkingen van de behandelingen die ze als dat een groot deel van de kinderen die met succes zijn behandeld voor acute lymfatische leukemie, in de volwassenheid kampen met vaak ernstige bijwerkingen.
Deze variëren volgens patiëntenorganisatie Hematon van onvruchtbaarheid, cognitieve stoornissen, hartproblemen, botontkalking tot een verhoogde kans op een andere vorm van kanker. Onduidelijk is welke late bijwerkingen precies aan verstoringen van de buikbacteriën te wijten zijn. De onderzoekers van de Northwest University noemen obesitas, astma en diabetes als late bijwerkingen die gelinkt zijn aan afwijkingen van het microbioom.
Ze hopen dat hun bevindingen zullen leiden tot aanvullende behandelingen om de schadelijke effecten van chemotherapie op het darmleven te beperken. Bijvoorbeeld in de vorm van speciaal voor dat doel ontworpen probiotica. Maar ze benadrukken dat het nog lang niet zo ver is.
Ondertussen is het verstandig beleid alles te doen om de buikbacteriën in optimale vorm te brengen en te houden. Met veel groenten, fruit, gefermenteerde voeding, beweging en ruim voldoende slaap. En juist weinig van alles waar ze van in de mineur raken: suiker en andere snelle koolhydraten, foute vetten, alcohol en vlees.
Beeld: Hartmann, Mock communities Northwestern University
MMV maakt wekelijks een selectie uit het nieuws over voeding en leefstijl in relatie tot kanker en andere medische condities.
Inschrijven nieuwsbrief
