‘Er is onvoldoende wetenschappelijke basis voor het voorzetten van de corona-maatregelen. Dat stellen 88 artsen en wetenschappers, waaronder Dick Bijl en Pierre Capel, in een brandbrief. ‘Sterker nog, er is wellicht meer bewijs tégen het gezondheid bevorderende effect van de huidige maatregelen.’ De schrijvers roepen politici op verantwoordelijkheid te nemen.
Sociale distantie, verplichte isolatie, hygiënemaatregelen en verplichte beschermingsmaatregelen. ‘Ten tijde van de piek en onzekerheid van de pandemie was dit wellicht nog verdedigbaar’, aldus de ondertekenaars. Maar de psychische, maatschappelijke en economische schade ‘is ongeëvenaard en vele malen groter dan de winst van de gewonnen levensjaren van coronapatiënten.’
Positieve Gezondheid
De auteurs, waaronder Machteld Huber die de term Positieve Gezondheid muntte, wijzen op deze nieuwe definitie van gezondheid die door de overheid gewenst werd, en de ‘rode draad’ vormt in het gezondheidsbeleid dat het ministerie van VWS voor de gemeenten opstelde. ‘Gezondheid is het vermogen zich aan te passen en een eigen regie te voeren, in het licht van de sociale, fysieke en emotionele uitdagingen van het leven.’
Deze kijk op gezondheid is veel breder dan de in 1948 door de Wereldgezondheidsorganisatie WHO opgestelde visie die de afwezigheid van ziekte op de voorgrond stelt. Ook de WHO onderschrijft inmiddels, stellen de auteurs, de noodzaak mensenrechten mee te wegen bij maatregelen in het kader van de volksgezondheid.
Met het oog op die rechten, vragen de auteurs aandacht voor het wetsvoorstel dat de huidige maatregelen een steviger juridische basis wil geven. De wet voorziet in strenge straffen, zoals hoge boetes die overtreders bovendien een strafblad opleveren. ‘De verantwoording vanuit de overheid dat dit gebeurt in het licht van volksgezondheid is schokkend te noemen, als de collaterale schade wordt meegewogen.’
De Orde van Advocaten waarschuwt voor willekeur bij zowel de invulling als de interpretaties van de wet.
Niet proportioneel
De brandbrief onderbouwt haar posities met 23 referenties naar publicaties en onderzoek. Onder meer dat het besmettingsgevaar in de open lucht verwaarloosbaar is en dat anderhalve meter afstand in slecht geventileerde ruimtes besmettingen juist niet tegenhoud. ‘Er is groeiend bewijs voor verspreiding via aerosolen en superspreaders.’
De middelen staan op dit moment niet in verhouding tot de kwaal (proportionaliteit) stellen de auteurs. En de gewenste effecten worden niet met de minst ingrijpende middelen bereikt (subsidiariteit). ‘Wij kunnen, als beroepsgroep helderheid in het debat creëren door ons meer uit te spreken over de proportionaliteit en subsidiariteit van de maatregelen. Om zo bij te dragen aan optimalisering van beleid.’
Het moet duidelijk zijn dat binnen de beroepsgroep ook twijfel bestaat over de huidige politiek, motiveren de ondertekenaars hun initiatief. Anders geeft dat een ‘vertekend beeld aan de maatschappij’ en dreigt te volksgezondheid verdere schade doordat ‘kritische discussie gemeden dan wel afgezakt wordt.’
Te schande maken
De briefschrijvers rechtvaardigen hun optreden ook vanuit de in 2003 aangepaste artseneed. Die stelt onder meer dat artsen gezondheid dienen te bevorderen, de grenzen van hun mogelijkheden dienen te erkennen, en zich open en toetsbaar dienen op te stellen. Artsen zweren bovendien: ‘Ik ken mijn verantwoordelijkheid voor de samenleving en zal de beschikbaarheid en toegankelijkheid van de gezondheidszorg bevorderen.’
Om zoveel mogelijk mensen van corona te redden zou de overheid alle hulp moeten aangrijpen en niet de eerste lijn, de huisartsen, uit moeten sluiten van onderzoek naar behandelmethoden. En juist wél ‘aandacht investeren in gezondheid bevorderende maatregelen’.
Tegen die achtergrond maken de auteurs zich grote zorgen over het te schande maken en censureren van collega’s die kritiek uiten op het beleid van de overheid en het RIVM. Of collega’s die ‘alternatieven naast een vaccinroute belichten’.
Infectioloog Hannah Visser, lid van het crisisteam in het Beatrixziekenhuis, vertelt in Medisch Contact hoe moeilijk is het is om als arts in de openbaarheid het beleid ter discussie te stellen. ‘Als je dat doet, dan word je al snel weggezet als complotdenker. Dat is zeker niet het geval.’
Hoe de ‘tegenpetitie’ van de VtdK zich daartoe verhoudt, kan ieder voor zich beoordelen.
Pierre Capel
Een onder de lezers van Uitzicht en bezoekers van MMV-ledendagen bekende ondertekenaar van de brandbrief is emeritus hoogleraar experimentele immunologie Pierre Capel. In dit videointerview vertelt hij waarom de huidige maatregelen naar zijn inzichten contraproductief zijn én wat hij zou doen als hij geïnfecteerd raakt.
Een interview met Capel staat in Uitzicht nr. 2 van 2018: ‘Zet je feel good response aan.’
MMV maakt wekelijks een selectie uit het nieuws over voeding en leefstijl in relatie tot kanker en andere medische condities.
Inschrijven nieuwsbrief
