Onder andere via de eigen homepage, een filmpje en een bericht op GGZnieuws.nl promoot VGZ haar vernieuwde ‘Mindfulness Coach’. Onderzoek dat de zorgverzekeraar eerder liet uitvoeren concludeert ‘dat het mogelijk is duurzame positieve effecten te bereiken met betrekking tot mindfulness, algemene psychiatrische symptomen en verschillende aspecten van levenskwaliteit tegen lage kosten met smartphone-apps’ zoals deze. Of het ook bij mannen werkt, is niet onderzocht.
‘Lekker in je vel zitten. Dat staat bij VGZ voorop’, kopieert GGZ nieuws.nl de marketingleus van de op een na grootste zorgverzekeraar van Nederland. De naar eigen zeggen ‘onafhankelijke website met nieuws over en uit de wereld van de GGZ’ neemt ook de claim van VGZ letterlijk over, namelijk dat het effect van de telefoonapplicatie wetenschappelijk bewezen is. ‘Gebruikers van de app’, schrijven beide sites, ‘ervaren minder stress, hebben meer energie, zijn meer zelfbewust en ontspannen.’
Die claims zouden bevestiging moeten vinden in deze in 2017 in vakblad Mindfulness verschenen studie; zijn daar echter op die manier niet terug te vinden. Wel rapporteren de auteurs ‘grote en statistisch significante toename van mindfulness na acht weken’. Op vijf facetten van mindfulness – observeren, beschrijven, bewust handelen, niet oordelen en non-reactiviteit – scoorden de app-gebruikers een van beetje beter tot matig beter.
Verder rapporteren de onderzoekers een ‘grote afname van algemene psychiatrische symptomen’ en gematigde toenames van de levenskwaliteit op psychisch, sociaal en omgevingsniveau. Energie valt in de gebruikte vragenlijst onder fysieke gezondheid en op dat vlak waren er juist geen betere resultaten te melden.
Onderzoek maakt geen sterke indruk
De studie had een flink aantal beperkingen. Tot de belangrijkste behoort het grote aantal uitvallers. De auteurs schrijven dat ze daar vooraf rekening mee hadden gehouden door extra veel deelnemers te werven. Het probleem was alleen dat de uitvallers vooral in de onderzoeksgroep te vinden waren. Daar vulden na acht weken slechts 80 van de 191 deelnemers de vragenlijsten in. Voor de follow up waren nog eens dertig deelnemers afgevallen.
Daarnaast zijn de resultaten niet representatief voor de bevolking. Meer dan 95 procent van de deelnemers was vrouw en negen op tien deelnemers waren hoog opgeleid. Ook was de psychische conditie was slechter dan die van de algemene bevolking.
Verder was de studie niet geblindeerd. De controlegroep kreeg geen placebo-interventie en ook de onderzoekers wisten van de deelnemers of deze in de interventie- of de controlegroep zaten. Onder het kopje ‘Belangenconflict’ valt te lezen dat een van de drie auteurs in de tijd dat de studie werd opgezet en uitgevoerd in dienst was van het bedrijf dat de app ontwikkelde en het onderzoek mede-financierde. Inmiddels werkt ze bij VGZ.
Al met al oogt het beschikbare bewijs wat dun om de claim ‘wetenschappelijk bewezen’ te rechtvaardigen. Maar dat moet natuurlijk niemand ervan weerhouden de app een serieuze kans te geven. Op deze pagina geeft de verzekeraar meer informatie over mogelijkheden en het gebruik van de app en een link naar de download.
Foto: Arthur Brognoli
MMV maakt wekelijks een selectie uit het nieuws over voeding en leefstijl in relatie tot kanker en andere medische condities.
Inschrijven nieuwsbrief