MMV

Natuurlijk tegen kanker

Recepten Voedingsmiddelenlijst
U bent hier: Home / Columns / Jodium: meer dan alleen schildklierhormoon

Jodium: meer dan alleen schildklierhormoon

Jodium is vooral bekend als ‘schildklierhormoon’. Maar jodium heeft nog twee andere cruciale functies: als antioxidant en als doder van micro-organismen. En dat al 3 miljard jaren lang.

Frits Muskiet – 28 augustus 2020
Jodium: meer dan alleen schildklierhormoon 3

Jodium kent iedereen als desinfecterend middel (1): een oxidant die je in iedere EHBO-kit kunt vinden. Hoe kan het dan ook een antioxidant zijn? Het verschil is 1 elektron: jodide (I–) is een antioxidant en jood (atomair I of moleculair I2) is een oxidant. De natuur gebruikt beide eigenschappen. Zeewier neemt jodide op voor gebruik als antioxidant. Vooral als zeewier droogvalt heeft het last van de giftigheid van zuurstof. Jodide (I–) neutraliseert deze giftigheid, waarbij moleculair jood (I2) als gas ontsnapt (2-5).

Jodide werkt waarschijnlijk ook in ons lichaam als antioxidant (3), dus als collega van bijvoorbeeld vitamine C. Er zijn vele organen die jodide opnemen. Niet alleen de schildklier. Dat zie je als je radioactief jodide inspuit voor de schildklierdiagnostiek. Het verschijnt allereerst in de speekselklieren en het maagdarmslijmvlies, hoopt zich op in de schildklier en wordt uitgescheiden via de urine (6,7). Zestig tot tachtig procent van ons jodium bevindt zich buiten de schildklier en 23 procent bevindt zich in de speekselklieren en maagwand  (8,9).

Wat doet jodide in deze organen? In de schildklier is het een onderdeel van schildklierhormoon. In de maagwand, speekselklieren, en waarschijnlijk ook de lacterende borstklier en de prostaat, gaat jodide met de waterstofperoxide (10) samen micro-organismen, zoals bacteriën, schimmels en virussen, te lijf. Eén verbinding die ontstaat heet ‘hypojodiet’ (10). Dat is een broertje van ‘hypochloriet’: de ‘chloor’ waarmee u het toilet ontsmet. Jodium als ontsmettingsmiddel, alleen nu door onszelf gemaakt! De synthese van schildklierhormoon gebeurt op vergelijkbare manier, maar is pas later in de evolutie ontstaan (11,12).

Drie functies dus: jodide als antioxidant, voor het doden van micro-organismen en als onderdeel van schildklierhormoon. Waarom is het belangrijk om dit te weten? Omdat onze jodiumstatus wordt bedreigd. De jodiuminname van Nederlandse volwassenen blijkt van 2006 tot 2015 met gemiddeld 35 procent te zijn afgenomen 2015 Doetinchem, Hendriksen RIVM 2016(13). Oorzaak is het sinds 2008 veranderde overheidsbeleid inzake de verrijking van onze voeding met jodium (14). De synthese van schildklierhormoon, maar vooral de jodiumfuncties buiten de schildklier worden aangetast.

Laatstgenoemde systeem is erg gevoelig voor jodiumtekorten omdat de betreffende (klier)cellen de jodium niet vasthouden  (8,10,15). De hoeveelheid jodide die je eet is nagenoeg gelijk aan wat je via de urine verliest. Het is ook belangrijk te wijzen op de waterstofperoxide die in genoemde klieren wordt gemaakt (10). Dat is een uiterst reactief goedje, zoals iedereen wel weet. Om dit in toom te houden is selenium van belang. Een disbalans tussen jodium en selenium is waarschijnlijk betrokken bij het ontstaan van schildklier autoimmuun-ziektes en kanker van de maag, schildklier en verschillende exocriene klieren, zoals de borstklier en prostaat (16-26). De evolutie wijst ons weer de weg: we zijn nauwer verwant aan zeewier dan u vanochtend bij het opstaan had gedacht.

Beeld: “Zeewier” by _martijn is licensed under CC BY-NC-SA 2.0

MMV maakt wekelijks een selectie uit het nieuws over voeding en leefstijl in relatie tot kanker en andere medische condities.

Inschrijven nieuwsbrief

Referenties

jodium schildklier schildklierhormoon

www.mmv.nl © 2024 | Website realisatie & advies: WebFundament