Gisteren publiceerde het RIVM nieuwe cijfers over het aantal besmettingen, ziekenhuisopnames en sterfgevallen onder zorgmedewerkers. Ongeveer elf procent van alle Nederlanders tussen de achttien en 69 jaar werkt in de zorg.
Dertig april kwam het Rijksinstituut Volksgezondheid en Milieu (RIVM) voor het eerst met coronacijfers uit de zorgsector. In de bijna zes weken sindsdien nam het aantal (ex) Covid-19 patiënten met ruim drieduizend toe. In totaal zijn bijna zeventienduizend mensen ziek geworden. Van hen waren er 529 zo slecht aan toe dat een ziekenhuisopname nodig was. Dat waren 71 extra opnames sinds eind april.
Sterfgevallen
Bij de vorige rapportage waren negen zorgmedewerkers met of aan Covid-19 overleden. Dat aantal ligt nu op elf. Zeven van hen, bericht het RIVM, hadden ‘bestaande gezondheidsproblemen. Van twee overleden zorgmedewerkers is dit nog niet bekend.’ Het jongste slachtoffer in deze groep was 45 jaar, de oudste was 69 jaar.
Daarmee blijft het aandeel van de zieken dat komt te overlijden precies dezelfde als op dertig april, namelijk 0,065 procent. Bij de oprichting van een steunfonds voor getroffen zorgpersoneel, begin april, schatten de initiatiefnemers nog dat 400 medewerkers op de intensive care zouden kunnen belanden en rekenden zij met honderd sterfgevallen.
Met het oog op de beperkte capaciteit is zorgpersoneel tot voor kort met voorrang op corona getest.
Dat verklaart het hoge aandeel van 56 procent zorgmedewerkers op het totale aantal bevestigde mensen met Covid-19. De sterftecijfers zijn niet representatief voor de beroepsbevolking omdat er vier tot vijf keer meer vrouwen dan mannen in de zorg werken en mannen twee keer vaker komen te overlijden.
Dissidente stemmen
Ook al zou het sterftecijfer verdubbelen naar 0,13 procent dan is dat nog steeds een fractie van de scenario’s die rond de lockdown circuleerden. Weliswaar komt het sterftecijfer naarmate patiënten ouder zijn beduidend hoger uit, er gaan steeds meer stemmen op die betogen dat aan dat gegeven teveel belang is toegekend.
Een punt van kritiek is de gebruikte test. Deze is zo gevoelig dat het alle rna-fragmenten van het coronavirus aantoont. Deze fragmenten kunnen nog maanden na een doorstane infectie gemeten worden. In de praktijk zou dat tot een overschatting van het actuele aantal patiënten leiden.
Ook de bovenstaande cijfers van het RIVM lijken dit te bevestigen. Van de zorgmedewerkers met klachten, die tot 30 april positief getest werden, belandde 3,3 procent in het ziekenhuis. Van de patiënten die tussen 1 mei en 9 juni positief testten, ligt dat percentage een procentpunt lager. Dat kan twee dingen betekenen: het virus wordt minder gevaarlijk, of een derde van de drieduizend positief geteste personen had de infectie reeds achter de rug.
Een ander punt dat de gebruikte rekenmodellen uitdaagt, is speculatiever. Kritische buitenstaanders, zoals in Nederland Willem Engel, argumenteren dat het virus op de meeste mensen überhaupt geen grip heeft. Hun algemene (aspecifieke) immuunsysteem zou het onschadelijk maken voordat het verworven – adaptieve of specifieke – immuunsysteem herkenbare antistoffen hoeft aan te maken. Deze hypothese zou verklaren waarom sommige geïsoleerde uitbraken, zoals die op een cruiseschip dat wekenlang in quarantaine lag, tot zo weinig ziektegevallen leidden.
Tweede golf?
Dansschoolhouder Willem Engel is afgestudeerd farmacoloog en deed in Leiden zes jaar onderzoek naar aerosolen. Hij bagatelliseert het gevaar van contactbesmetting. Het virus verspreid zich volgens hem door de lucht en dat alleen onder specifieke omstandigheden en zonder rekening te houden met anderhalve meter.
Engel argumenteert dat rekenmodellen zoals het RIVM gebruikt, essentiële elementen buiten beschouwing laat. Daarmee zijn deze ongeschikt om de werkelijkheid afdoende te beschrijven. In Engels’ werkelijkheid zouden we al dicht bij groepsimmuniteit zitten en zal de gevreesde ‘tweede golf aan besmettingen dus weinig voorstellen.
In dit lange gesprek met een andere ‘bèta’ legt hij al zijn argumenten op tafel. Dit interview met Marlies Dekkers is korter en gaat meer over zijn persoonlijke beweegredenen.
Autocratisch
Willem Engel wil via de rechter afdwingen dat contactbeperkingen, zoals de anderhalve-meter-maatregelen, worden opgeheven. Anderen zouden hun weerstand wel eens op minder beschaafde wijzen tot uitdrukking kunnen brengen.
‘We worden aangestuurd door een kleine groep medici die ons vertelt wat we wel en niet mogen doen’, zegt hoogleraar transitiekunde Jan Rotmans in New Scientist. ‘Het krijgt autocratische trekjes en dat kan niet te lang duren, want dan breekt er een revolte uit.’
Beeld: screenshots
MMV maakt wekelijks een selectie uit het nieuws over voeding en leefstijl in relatie tot kanker en andere medische condities.
Inschrijven nieuwsbrief