Kanker zorgt vaak voor gewichtsverlies. Vooral als dit ten koste gaat van spiermassa is dat zorgelijk. MMV’s onderzoeksplatform Gezond Leven met Kanker organiseert op 21 september een (gratis) online meeting over dit thema met een arts en ervaringsdeskundigen. Luister of discussieer mee.
Piet (83) is 1 meter 72 en woog altijd 65 kilo. Sinds hij prostaatkanker heeft (diagnose in 2010), toont de weegschaal geen cijfers boven de 50 kilo. ‘Ik heb al van alles geprobeerd en ben bij veel diëtisten geweest. Het advies komt altijd neer op: eet meer. Maar zelfs de eiwit-proteïne zet geen zoden aan de dijk. Ik krijg die kilo’s er niet bij.’
In korte tijd kilo’s verliezen terwijl je niet lijnt of een dieet volgt: het kan een van de eerste signalen zijn dat je kanker hebt. Je valt af, soms razendsnel. ‘Kanker is een energievreter. Een tumor vraagt veel voeding voor zijn eigen groei. Die parasitaire groei van de kanker gaat daarom altijd ten koste van andere cellen in je lichaam’, zegt Kees Rhee, arts voor Niet Toxische Tumor Therapie in Appeltern.
Daarnaast zorgt kanker of de behandeling daarvan soms voor verminderde eetlust en/of eetproblemen. Chemotherapie maakt vaak misselijk of leidt tot beschadigde slijmvliezen in de mond. Het draagt allemaal bij aan gewichtsverlies en soms zelfs ondervoeding. Niet alleen het vetweefsel in je lichaam neemt af door kanker, juist het spierweefsel wordt snel minder. Naast suiker gebruiken kankercellen de eiwitten uit spieren als energiebron. Rhee: “Gewichtsverlies bij kanker gaat daarom bijna altijd samen met conditieverlies en spierzwakte.” Daarbij is het een feit dat de spiermassa tussen het 30e en 50e jaar sowieso begint af te nemen, elke tien jaar met circa 3-8 procent. Dit proces heet sarcopenie.
Hoe pak je het aan?
Het advies bij ondergewicht is vaak simpelweg: meer calorieën eten, vaak via de meest ongezonde dingen: snackrepen, junkfood, boterkoek, frisdrank en slagroom. Maar dat is geen goed idee, vertelt Rhee in de nieuwste Uitzicht. Dat vormt namelijk een voedingsbron voor kankercellen. En als de calorieën zich omzetten in vetcellen vergroot je bovendien de kans op ontsteking. De focus moet liggen op behoud en herstel van spiermassa en conditie, aldus Rhee. Ofwel: veel bewegen en een voedzaam dieet. ‘De aandacht moet van ‘zorg hoe dan ook dat je op gewicht blijft’, naar ‘zorg hoe dan ook voor behoud, herstel en heropbouw van je spiermassa en conditie’.
Diëtiste Manon van Lit werkte het afgelopen half jaar met patiënten, waarvan sommige met kanker, die moeite hadden om op gewicht te komen of blijven. Zij zal vertellen over de reguliere kant van ondergewicht bij kanker en voeding, vanuit haar opleiding en haar ervaring van een half jaar werken met patiënten met ondergewicht, met daarbij haar kanttekeningen en eigen inzicht.
Een uitgebreid artikel over dit onderwerp staat in Uitzicht.
Praat mee via gezondlevenmetkanker.nl
In de online bijeenkomst ‘Ondergewicht bij kanker’, delen dokter NTTT-arts Kees Rhee en diëtiste Manon van Lit hun kennis en ervaring, evenals verschillende ervaringsdeskundigen. De bijeenkomst is gratis bij te wonen en start om 19 uur. Meld je aan bij onderzoekcoördinator Estelle Smits, onderzoekcoordinator@mmv.nl
Beeld: Foto door SHVETS production
MMV maakt wekelijks een selectie uit het nieuws over voeding en leefstijl in relatie tot kanker en andere medische condities.
Inschrijven nieuwsbrief