Langlopende studies bevestigen unaniem de aanname dat een gezonde leefstijl het leven verlengt. Zo ook een recente Japans studie. De epidemiologen onderzochten het effect van gezonde leefstijlaanpassingen op de levensverwachting van ouderen en zieken. Het blijkt op elke leeftijd positief uit te werken en vooral bij kanker.
Japanners hebben de langste levensverwachting ter wereld. Japanse mannen hebben een levensverwachting van bijna 82 jaar en de vrouwen bijna 88 jaar. Dat komt doordat Japanners minder lijden aan hart- en vaatziekten en kanker. En dat heeft weer te maken met het feit dat het traditionele voedingspatroon veel minder door ultra-bewerkt voedsel is uitgehold dan in de meeste andere industrielanden.
Onderzoekers van de Osaka Universiteit wilden weten wat een gezonde leefstijl onder de Japanse bevolking vermag. Daarvoor doken zij in een al afgesloten studie met bijna vijftigduizend mensen in de leeftijd van veertig tot 102 jaar. In de ruim twintig jaar die de studie vanaf 1988 heeft gelopen, overleden bijna negenduizend deelnemers.
Bij aanvang van het onderzoek en vijf jaar later gaven de deelnemers informatie over de beïnvloedbare leefstijlfactoren: dieet, beweging, slaap, alcohol, roken en lichaamsgewicht. Vijf jaar later deden ze dit nogmaals. Uit de veranderingen daarin berekenden de onderzoekers welke invloeden positieve leefstijlaanpassingen hadden op de levensverwachting van deelnemers met één of meer ziekten.
Zoals te verwachten valt, leefden deelnemers met ziekten gemiddeld genomen korter dan de gezonde deelnemers. Maar het maximale voordeel van gezonde leefstijlaanpassingen nam toe met het oplopen van de ziektelast. Zo leefden bij aanvang van de studie gezonde deelnemers met de hoogste leefstijlscore ongeveer zes jaar langer dan gezonde deelnemers met lage scores (voor mannen van veertig was dat bijna 87 en voor vrouwen ruim 91 jaar.)
Effect van ziekten
Deelnemers met cardiovasculaire ziekten, kanker, hoge bloeddruk, nierziekten of diabetes die gezondere leefgewoonten aanleerden, hadden vanaf hun vijftigste gemiddeld een levensverwachting van tachtig jaar. Dat was drie jaar langer in vergelijking tot deelnemers die hun leefstijl niet verbeterd hadden. Bij drie bijkomende ziekten, ‘comorbiditeiten’ daalde de levensverwachting weliswaar naar 65 jaar, maar liep de ‘tijdwinst’ ten opzichte van de niet-veranderaars op naar ruim negen jaar.
Afwennen en aanleren van ongezonde en gezonde gewoonten betaalde zich in dit onderzoek op elke leeftijd uit en met name bij kanker en nierziekte. Hoog scorende vrouwen van vijftig met kanker hadden een ruim elf jaar langere levensverwachting dan vrouwen met het laagste puntenaantal. Vergeleken met de middenmoot bedroeg de winst nog altijd meer dan zes jaar. Vrouwen van tachtig met kanker hadden nog altijd een zes jaar langere levensverwachtingen ten opzicht van de laagste leefstijlscores en vier jaar langer ten opzichte van de middelste groep.
Bij mannen waren de voordelen van positieve leefstijlaanpassingen net iets groter bij nierziekte dan bij kanker: van acht jaar voor de vijftigers tot zes jaar voor de tachtigers. Zie deze tabel voor de verschillen per ziekte, onderverdeeld naar leeftijd en geslacht.
Gezond op z’n Japans: vis, fruit, melk en veel bewegen
Vergeleken met soortgelijk onderzoek uit Europa, Canada en de VS zijn er een paar opmerkelijke verschillen in wat als een gezonde gewoonte aangemerkt wordt. Zo kregen de deelnemers een punt voor de dagelijkse consumptie van meer dan een stuk fruit per dag, maar groente wordt niet genoemd. Meer dan een keer per dag vis eten was ook goed voor een punt, net als ‘bijna dagelijks’ melk drinken. Vooral dat laatste is opmerkelijk voor een land waarvan de meeste inwoners lactose-intolerant zijn.
Beweging wordt in Japan wat hoger aangeslagen. Wandelen, een half uur of meer per dag, leverde een punt op en nog een punt was te behalen met vijf uur of meer per week sporten. Chronisch slaaptekort door overwerk is een serieus gezondheidsprobleem in Japan. Er is zelfs een woord voor: Karoshi, wat ‘dood door overwerk’ betekent. Misschien was daarom een in Westerse ogen magere nachtrust van 5,5 tot 7,5 uur al goed voor een leefstijlpunt.
Het onderzoek is open access en verscheen in Age and Aging
Foto door Cottonbro
MMV maakt wekelijks een selectie uit het nieuws over voeding en leefstijl in relatie tot kanker en andere medische condities.
Inschrijven nieuwsbrief
