Ruim twee van de drie verkeersslachtoffers met ernstig letsel zat op de fiets. De toename van achttien procent over de laatste tien jaar komt geheel voor rekening van enkelzijdige fietsongevallen. Met name onder jongeren en 55-plussers. Vorig jaar liepen ruim 11.0000 fietsslachtoffers hersenletsel op. Uit de jongste rapportage van VeiligheidNL komt de elektrische fiets als een serieuze risicofactor naar voren.
Het kenniscentrum voor letselpreventie VeiligheidNL herinnert in het nieuwsbericht naar aanleiding van de ‘Rapportage (brom, snor-) en fietsongevallen’ aan het hoge ambitieniveau van het Strategisch Plan Verkeersveiligheid: ‘Nul verkeersslachtoffers in 2050. Maar zonder adequaat ingrijpen is de prognose dat het aantal in de komende jaren alleen maar toeneemt.’
Vorig jaar behandelden medewerkers van de Spoedeisende Hulp (SEH) 110duizend verkeersslachtoffers. Tweederde daarvan zat op de fiets. Onder de 66.600 verkeersdeelnemers met ernstig letsel was het aandeel met 72,5 procent (48.300 gewonden) van fietsers nog wat groter. Zeventig procent van deze letsels betrof botbreuken, bij bijna een kwart ging het om hersenletsel. Daaronder vallen schedelbasisfracturen en hersenschuddingen.
Opkomst elektrisch rijden
De toename van het aantal bezoeken aan de SEH piekt vooral bij 55-plussers en jongeren in de leeftijd van twaalf tot zeventien. Ten opzichte van 2016, toen vier procent van de jonge fietsslachtoffers op een elektrische exemplaar zat, lag dat cijfer vorig jaar ruim vijf keer hoger (op 22 procent). Elektrisch fietsen verhoogt het risico op ongelukken die een gang naar de Spoedeisende Hulp noodzakelijk maken, laat het onderzoek zien.
‘Elektrische fietsen worden steeds normaler in het verkeer, voor jong en oud’, zegt Martijntje Bakker van VeiligheidNL. ‘Verdiepend onderzoek zal moeten uitwijzen hoeveel groter dat verhoogde risico is en moeten duiden welke oorzaken hier aan ten grondslag liggen.’ Het eigen onderzoek geeft nu al vrij gedetailleerde inzichten over de extra risico’s. Hoofdstuk zeven gaat in op de verschillen tussen gewone en elektrische tweewielers.
Over het risico op een ongeval ten opzichte van een gewone fiets schrijven de auteurs op pagina 82: ‘Van de fietsslachtoffers ouder dan 4 jaar die zelf bestuurder waren, zat vijftig procent op een elektrische fiets, ten opzichte van 32 procent in de referentiegroep. De elektrische fietsers hadden een ruim twee keer zo grote kans op een SEH-bezoek dan slachtoffers op een gewone fiets (OR = 2,17; 95% CI = 1,95 – 2,42).’
Gecorrigeerd voor leeftijd, geslacht, fietskilometers en gezondheidsfactoren – zoals bmi, medicijngebruik en lichamelijke klachten – is het risico van elektrisch fietsen nog altijd met gemiddeld 64 procent verhoogd. Werden daarbovenop racefietsen en mountainbikes bij de gewone in de analyse betrokken, dan bleef het risico voor E-bikes nog altijd duidelijk hoger: plus veertig procent.
Eenzijdige ongelukken
Veel van de resultaten zijn zichtbaar gemaakt in aparte infographics. Deze zet de belangrijkste resultaten op een rij. Het eenzijdige ongeval is de belangrijkste gebeurtenis (46 procent) waardoor fietsers in het ziekenhuis belanden. Eenzijdige, of enkelvoudige ongevallen zijn ongelukken waarbij geen andere verkeersdeelnemers betrokken zijn.
Deze infographic begint met een verdeling van het aantal slachtoffers naar fietstype. Daarop staan de fietsers en elektrische fietser bovenaan met 34 en 31 procent. Gevolgd door de mountainbike met twaalf, de racefiets met tien, de snorfiets met zeven en de brommer met zes procent.
In enquêtes rapporteerden de slachtoffers van enkelzijdige ongelukken in slechts de helft van de gevallen het eigen gedrag als oorzaak. Weeromstandigheden (twintig procent) en de toestand van de weg (41 procent) completeerden in deze groep de top-3 van genoemde oorzaken. Slachtoffers van ongelukken waarbij ook andere verkeersdeelnemers waren betrokken noemden in 68 procent het gedrag van de ander als voornaamste rol en minder vaak weers- en wegomstandigheden.
MMV maakt wekelijks een selectie uit het nieuws over voeding en leefstijl in relatie tot kanker en andere medische condities.
Inschrijven nieuwsbrief