Spermidine zet lichaamscellen er toe aan grote opruiming te houden. Het nieuwe coronavirus probeert precies het tegenoverstelde. Laboratoriumproeven toonden een grote werkzaamheid van deze lichaamseigen stof tegen het virus. Gezonde voeding bevat veel spermidine.
Virussen hebben gastheercellen nodig om zich te vermenigvuldigen. Daar komt veel meer bij kijken dan simpelweg inbreken. Een succesvolle overname van de gastheers productieketen is daarmee nog niet geregeld. Want cellen beschikken over tal van eigen afweermechanismen. Ze kunnen op verschillende manieren gebruikte onderdelen afbreken en hergebruiken. Een efficiënte recycling – autofagie – kan virussen nadat ze de cel zijn binnengedrongen alsnog noodloting worden.
Truc: overvoeding simuleren
In elk geval is dat bij Sars-Cov-2 de kwestie, toonde een Duits onderzoeksteam in Nature Communications op verschillende manieren aan. Ze lieten ook zien wat het virus doet om dat te voorkomen. Het probeert signaalpaden te hacken en de cel op die manier wijs te maken dat er een toestand van voedseloverschot heerst. Met goede reden: bij een hoge voedselstatus houden cellen op met recyclen; dat doen ze vooral bij schaarste.
De onderzoekers, onder meer infectiologen van de Berlijnse Charté universiteit, hadden vorig jaar aangetoond dat het MERS-virus, een coronavirus dat nauw verwant is aan Sars-Cov-2, deze truc ook toepast. In hun nieuwste studie testen ze aan aantal stoffen waarvan bekend is dat het de opruimwoede van cellen aanwakkert op celkweken en organoïden: spermidine, spermine, een oud middel tegen lintwormen en een nieuw, nog niet geregistreerd kankermedicijn.
Spermidine
Spermidine is een polyamine, een verbinding van verschillende amimozuren. Met het ouder worden nemen de hoeveelheden af die in lichaamsvloeistoffen gemeten worden. MMV berichtte onlangs over een publicatie die spermidine in de voeding in verband bracht met langer leven en een betere hersenwerking op gevorderde leeftijd.
Dat bleek uit bevolkingsonderzoek en laboratoriumonderzoek liet zien dat oude muizen die gesuppleerd werden, iets beter presteerden op geheugentest en executieve functies. Vermoedelijk door het beter functioneren van de hippocampus, een hersengebied dat cruciaal is voor het kortetermijngeheugen. In de cellen daarvan bleken de mitochondriën – die energie maken – beter te functioneren. Waarschijnlijk als gevolg van verbeterde autofagie.
Met dat woord zijn we weer terug bij het onderzoek van de infectiologen. Met Sars-Cov-2 besmette cellen produceerden 85 procent minder virusdeeltjes. Spermine, een ander lichaamseigen polyamine, deed het zelfs nog iets beter: meer dan negentig procent minder virusdeeltjes. Het experimentele kankermedicijn scoorde ongeveer negentig procent en de stof tegen lintwormen – niclosamide – bewerkte een daling met 99 procent.
Klinisch onderzoek
De volgende stap die de onderzoekers zetten is klinisch onderzoek om uit vinden in hoeverre de resultaten uit het laboratorium overdraagbaar zijn op mensen. De auteurs vinden spermidine in principe het proberen waard, maar noemen het nieuwe kankermedicijn en het oude middel tegen lintwormen ‘veelbelovende kandidaten voor klinisch onderzoek’. Inmiddels worden deelnemers gezocht voor een trial met niclosamide, het lintwormmedicijn.
Het persbericht meldt het dat darmbacteriën spermidine produceren en noemt tarwekiemen, paddenstoelen, soja en oude kaas wel als bronnen van spermidine, maar verbindt daar geen voedingsadvies aan. Mede-auteur Marcel Müller noemt de antivirale eigenschappen ‘bemoedigend. Stoffen die natuurlijk in het lichaam ontstaan zullen minder snel bijwerkingen met zich meebrengen.’
Maar in plaats van een dieet te adviseren dat rijk is aan spermidine en matig in calorieën, werpt hij een serie vragen op rond het gebruik van spermidine als supplement. Bijvoorbeeld hoe hoog de dosering zou moeten zijn, of suppletie voor of na infectie zin zou hebben en of er bijwerkingen zouden kunnen zijn. Verder waarschuwt hij voor intermitterend vasten – dat bewezen het spermadine-niveau in lichaamscellen doet oplopen. Deze waarschuwing onderbouwt hij met het feit dat het immuunsysteem ook energie nodig heeft om te functioneren.
“Novel Coronavirus SARS-CoV-2” by NIAID is licensed under CC BY 2.0
MMV maakt wekelijks een selectie uit het nieuws over voeding en leefstijl in relatie tot kanker en andere medische condities.
Inschrijven nieuwsbrief
