Vermoeidheid, concentratieverlies en pijn. Meer dan een kwart van de mensen die de ziekte van Lyme opliep, bleef langdurig met een of meer van deze klachten zitten. Dat blijkt uit onderzoek onder 1.135 behandelde lymepatiënten door het RIVM en de academische ziekenhuizen van Nijmegen en Amsterdam.
Om precies te zijn 27 procent van de met antibiotica behandelde mensen hield langdurig klachten. Chronische pijn, vermoeidheid en concentratieverlies komen ook veel voor bij mensen zonder de ziekte van Lyme. Daarom vergeleken de onderzoekers de lymepatiënten met twee controlegroepen.
Van de groep mensen zonder tekenbeet en zonder Lyme – 4.000 personen – had 21 procent last van deze klachten en van de groep met tekenbeet maar zonder Lyme – 2.405 personen – lag dit percentage twee punten hoger. Onder de lymepatiënten deden de klachten zich niet alleen vaker voor, ze waren ook ernstiger.
Het onderzoek naar de gevolgen van een infectie met de Borrelia-bacterie liep van 2015 tot 2020. Het is grootste studie naar dit onderwerp tot nu toe, schrijven de onderzoekers deze week in The Lancet Regional Health Europe. Daar staat ook te lezen dat de symptomen samengingen met een verminderd fysiek en sociaal functioneren, ‘hetgeen een substantiële last van de symptomen weerspiegelt’.
Vervolgonderzoek
Of de symptomen specifiek zijn voor een infectie met de Borrelia-bacterie kan dit onderzoek niet aantonen. Ze zouden ook het gevolg kunnen zijn van een algemeen ‘post-infectiesyndroom of een ander mechanisme. Andere infectieziekten zoals Q-koorts of een infectie met het Epstein-Barr virus, Covid-19 en tal van niet overdraagbare ziekten, gaan ook gepaard met langdurig aanhoudende symptomen.’
Anders lijkt dat te liggen bij de kleine subgroep van 59 bevestigde infecties in mensen bij wie zich niet de kenmerkende rode kring (erythema migrans) ontwikkelde, maar de ziekte zich verspreid manifesteerde. Van deze groep hield 34 procent langdurig last en dit was ook de enige groep waarbij chronische pijn de meest voorkomende klacht was. Ruim de helft van deze groep rapporteerde bij het begin ‘ernstige pijn’, na een jaar was dat nog altijd dertig procent.
De meerderheid van deze patiënten werd gediagnosticeerd met ACA (acrodermatitis chronica atrophicans), een warm aanvoelende huidaandoening die zich kenmerkt door een paarsrode verkleuring en meestal voordoet aan de onderarmen en –benen. ‘Gevolgd door Lyme neuroborreliosis en Lyme arthritis, die gewoonlijk vergezeld gaan met pijn’, schrijven de auteurs.
Als een van de beperkingen van de studie noemen ze het kleine aantal patiënten met ‘verspreide Lyme’. De resultaten ‘dragen daarom in het bijzonder bij aan de prognose na een erythema migrans’ – de uitdijende rode kring – ‘de meest voorkomende manifestatie van Lyme’. Een andere beperking is de theoretische mogelijkheid dat aanhoudende klachten het gevolg zouden kunnen zijn van een voortdurende infectie, ondanks de antibioticakuur.
Om die reden vroegen de deelnemers bij elke follow up aan de deelnemers nieuwe diagnoses of symptomen te melden. Negen patiënten meldden nieuwe symptomen, ‘van welke geen de verdenking wekte van een terugval in de voorafgaande infectie. Het lijkt dus onwaarschijnlijk dat falende behandeling een groot aandeel heeft in het aantal patiënten met aanhoudende klachten.’
Tekenradar
De grote onderzoekspopulatie selecteerden de wetenschappers via de website tekenradar. Daar kan het publiek nog altijd meldingen doen over tekenbeten, rode ringen of vlekken, koorts na een tekenbeet of een andere vorm van Lyme. Deze data verschijnen in een overzichtskaart van Nederland. Bezoekers zien daar ook de verdeling van het aantal lymepatiënten per honderdduizend inwoners en de tiendaagse ‘tekenverwachting’.
Deze geeft op dit moment de melding ‘hoog’. Elk jaar krijgen ongeveer 27duizend Nederlanders Lyme, meldt Radboud UMC in het persbericht. ‘Vaak in de vorm van een rode ring of vlek op de plaats van de tekenbeet. Waarom sommige mensen klachten houden is het onderwerp van vervolgonderzoek.’
“File:OSC Microbio 12 02 LymeRash.jpg” by CNX OpenStax is licensed under CC BY 4.0
MMV maakt wekelijks een selectie uit het nieuws over voeding en leefstijl in relatie tot kanker en andere medische condities.
Inschrijven nieuwsbrief