Kinderen hebben meer ‘schermtijd’, bewegen minder buiten en daardoor neemt de bijziendheid toe. Dat blijkt uit studies naar leefstijl tijdens periodes van lockdowns en Covid-19 maatregelen. In China groeide het aantal bijziende 6-jarigen afgelopen jaar van 6 procent naar 21 procent. Artsen roepen ouders op: ‘Laat je kinderen zoveel mogelijk buiten spelen.’
‘Blijf thuis’ is het belangrijkste advies tegen verspreiding van Covid-19 in veel landen. Volgens oogarts prof. Caroline Klaver, verbonden aan het Erasmus MC, worden de effecten van die maatregelen nu al zichtbaar in de spreekkamer. De trend dat kinderen van nu vaker bijziend worden dan vroeger, zet verder door. ‘Een recente Chinese studie laat schrikbarende cijfers zien sinds de laatste quarantaine.’ Dat komt doordat kinderen die thuis zitten, meer gamen en op beeldschermen turen en minder buiten spelen, aldus Klaver op de website van de universiteit.
Klaver is bezorgd. ‘Als kinderen op jonge leeftijd vaker bijziend worden, kan dat later in het leven grote gevolgen hebben’, zegt ze. ‘Hoe jonger kinderen zijn als ze bijziend worden, des te erger zal de oogafwijking worden op volwassen leeftijd, en des te hoger wordt het risico op slechtziendheid of zelfs blindheid op latere leeftijd.’
5 uur per dag
Canadees onderzoek laat zien dat meer dan 80 procent van de kinderen de aanbevolen schermtijd van 2 uur per dag overschrijdt. Bij de 8-jarigen was dit zelfs meer dan 5 uur per dag. In China kregen kinderen thuisonderwijs van januari tot mei 2020. En was het advies om zoveel mogelijk thuis te blijven. Met desastreuze gevolgen voor de ooggezondheid. Kinderen van 6 tot 8 jaar raakten in deze periode vaker bijziend dan in de voorgaande jaren. Bij de 6-jarigen was – in de periode van 2015 tot 2019 – 6 procent van de kinderen bijziend, na de zomer van 2020 nam dit toe tot ruim 21 procent. Bij de 7- en 8-jarigen nam het aantal bijzienden toe met 40 procent. Ook bij de oudere kinderen was de mate van bijziendheid toegenomen. Klaver maakt zich zorgen over de kinderen. In Europa is nu de helft van alle twintigers bijziend.’
Bijziendheid ontstaat als een oog te ‘lang’ is of ‘te bol’. Daardoor projecteert hetgeen we zien vóór het netvlies, in plaats van erop, zodat op het netvlies een onscherp beeld ontstaat. Meestal begint bijziendheid tussen het zesde en zestiende jaar. Dat is de periode waarin de ogen groeien en als het ware worden ingesteld voor de rest van het leven. Klaver roept leerkrachten, overheden en zorgprofessionals op erop toe te zien dat kinderen worden aangemoedigd om meer naar buiten te gaan. ‘Dagelijks twee uren buiten spelen, is de bedoeling.’
Minder bewegen, meer suikers
De helft van de kinderen beweegt ‘aanzienlijk minder’ dan voor de coronacrisis. Dat stellen ook kinderartsen van het Maastrichts UMC+ vast na onderzoek onder 260 kinderen met verschillende achtergrond. Bovendien groeide het aantal kinderen dat meer dan drie suikerhoudende dranken drinkt op een dag van één op de zeven naar één op de vijf. Bijna de helft van de kinderen gaf aan korter te slapen en één op de drie brengt meer tijd door met een beeldscherm. De kinderartsen maken zich ernstige zorgen, omdat de ongezonde gewoonten al bijna een jaar aanhouden. ‘Dat lost niet vanzelf op’, aldus kinderarts Anita Vreugdenhil.
Wat goed is voor de ogen, is vaak meteen gunstig voor de algehele gezondheid. Vanuit het Oogfonds is een campagne gestart om te voorkomen dat nog meer kinderen bijziend raken: 20-20-2. Na 20 minuten beeldscherm moet je opstaan en 20 seconden in de verte kijken. Daarnaast moet je elke dag minstens 2 uur buiten doorbrengen.
MMV maakt wekelijks een selectie uit het nieuws over voeding en leefstijl in relatie tot kanker en andere medische condities.
Inschrijven nieuwsbrief