Fondsen geloven niet meer in Preventieakkoord

Een coalitie van fondsen wil dat het nieuwe kabinet breekt met de traditie van convenanten en vrijwillige afspraken. ‘De jarenlange zelfregulering door de voedingsindustrie heeft te weinig opgeleverd’, zegt Tom Oostrom, directeur van de Nierstichting. Daarmee verklaren de organisaties het Preventieakkoord dat ze ondertekenden impliciet tot mislukt.

‘Ongezond eten en drinken maakt mensen ziek’, zegt Oostrom in het persbericht op de website van zijn stichting. ‘Daarom moet de hoeveelheid zout, suiker en ongezond vet in producten omlaag. Fabrikanten en supermarkten zetten te kleine stappen. Keer op keer zien we dat ons eten en drinken te ongezond blijft. Het nieuwe kabinet moet prioriteit geven aan wetgeving om het voor Nederlanders makkelijker te maken gezond te kunnen eten en drinken.’

Draagvlak

Eigen onderzoek zou aantonen dat onder de bevolking voldoende draagvlak bestaat voor een strengere aanpak van de voedingsindustrie. Ruim tachtig procent van de kiesgerechtigden vindt het belangrijk ‘dat bewerkte voeding gezonder wordt gemaakt’. Dat er een verbod moet komen op reclame voor ongezonde voeding voor kinderen vindt 72 procent en 63 procent is van mening dat frisdrank met veel suiker in prijs omhoog moet.

Onder verwijzing naar deze cijfers voert de Nierstichting campagne om industrie en retailers via wetgeving gedragsverandering af te dwingen. Ze doet dat samen met drie andere fondsen: het Diabetesfonds, de Maag Lever Darm Stichting en het Long Fonds; die zich voor de gelegenheid verenigden in de ‘Alliantie Voeding voor de Gezonde Generatie’. De gemeente Amsterdam, Unicef Nederland en de Gezonde Generatie – dat op zichzelf weer het initiatief is van twintig fondsen.

Tijd voor gezonde voeding

Op dit moment evalueert het RIVM de effecten van het Preventieakkoord tussen staatssecretaris Paul Blokhuis, producenten, retail en gezondheidsfondsen. Het oordeel daarover wordt rond de parlementsverkiezingen verwacht. Dat wacht de gelegenheidsalliantie dus niet af en lanceerde gisteren de campagnewebsite. Onder het motto ‘Het is tijd voor gezonde voeding’ heet het daar:

‘Eigenlijk weten we het allemaal wel: de schappen staan vol met ongezond eten en drinken. Er zit teveel suiker in. Te veel zout. En te veel ongezond vet. Fabrikanten doen te weinig om eten gezond te maken. En te veel ongezond eten en drinken maakt ons ziek. De zorg weet het. De wetenschap weet het. De politiek weet het. De Nederlander weet het.

We praten er over. We maken afspraken. We wachten. Maar de DOEN niet genoeg. Supermarkten en fabrikanten moeten ons een keuze geven. Om voor gezonde producten te kunnen gaan. Wij zijn klaar met wachten tot er iets verandert. Ongezond eten en drinken maakt mensen ziek.’

Reclame voor de schijf van vijf

Behalve dwingende regels voor een minder ongezonde samenstelling van hoog bewerkt voedsel en minder suiker in frisdrank, wil de alliantie een verbod op elke vorm van kindermarketing voor ongezonde voeding. Dat geldt dus ook voor het plaats- en promotiebeleid van retailers. Denk daarbij aan kleurige knuffels op ooghoogte van kinderen en het plaatsen van snoep en ijs bij de kassa’s.  

Reclame en productplaatsing gericht op kinderen zou alleen nog mogen voor producten uit de Schijf van vijf. Over prijsprikkels voor van nature gezond voedsel, zoals een lage BTW op groente en fruit, spreekt de alliantie zich niet uit.

Achtergrond

Recentelijk verscheen op deze site een achtergrondartikel over de wereldwijde verandering van traditionele voedingspatronen naar de consumptie van ultra bewerkt voedsel. Over de omvang, de oorzaken en de gevolgen ervan. Het baseert zich op een literatuurstudie in vakblad Obesity.

Daarin ook aandacht voor de waarschuwing van de Europes MLD-artsen dat ‘een tijding van tien procent ultra bewerkt voedsel in het dieet, gerelateerd is ‘met een toename van twaalf procent in het risico op elke vorm van kanker’.

Hun oproep aan de overheid is gedetailleerder en gaat aanzienlijk verder dan die van de fondsen:

• Beperking van marketing, met name kindermarketing.
• Suikertaks
• Herformulering van producten en fiscale stappen om het gehalte aan transvetten, verzadigde vetten en suikers terug te dringen.
• Wetgeving om industriële transvetten te verbieden.
• Subsidies om de consumptie van groenten en fruit te bevorderen.
• Duidelijke classificering en etikettering op voedingsproducten die helderder aangeven wat de calorische en nutriëntenwaarde is, gebaseerd op wetenschappelijk vastgestelde doelen voor de inname van specifieke voedselgroepen.