Gezond eten, gezond bewegen én gezond denken. Toen Truus Hartsink (75) in 1981 en 1994 geconfronteerd werd met kanker besloot ze af te zien van reguliere nabehandelingen en te kiezen voor alles wat haar gezondheid versterkt. ‘Het allerbelangrijkste is dat je kiest wat goed voelt voor jóu.’
‘Het gaat uitstekend met me. Ik geniet een prima gezondheid’, zegt Truus opgewekt op een druilerige dinsdag aan de telefoon. Ze heeft er net een halve dag werk op zitten in haar praktijk voor natuurgeneeskunde. ‘Na mijn 75e verjaardag heb ik besloten het wat rustiger aan te doen. Ik werk nu tweeënhalve dag in plaats van vier. Ik doe het nog met heel veel plezier, maar wil nu wat meer tijd en ruimte voor mezelf.’
Want naast haar werk als natuurgeneeskundig therapeut, zit Truus niet bepaald stil. ‘Ik sport nog twee keer in de week en spreek graag af met vrienden. Daarnaast houd ik ook veel van reizen’, vertelt ze. Waar ze die energie vandaan haalt? ‘Dat heb ik van huis uit meegekregen. Als ik in deze tijd was geboren, hadden ze er waarschijnlijk het etiketje ADHD opgeplakt’, lacht ze.
‘Er zit enorm veel kracht in je denken’
Toch heeft Truus ook periodes gekend waarin haar energie ver te zoeken was. In 1981 ontdekten artsen een snelgroeiende tumor in haar baarmoeder. Ondanks haar jonge leeftijd – ze is dan 34 – zien zij geen andere optie dan haar baarmoeder te verwijderen. Maar de standaard nabehandeling, chemotherapie, daar wil Truus niet aan. ‘Dan was ik er nu waarschijnlijk niet meer geweest’, is haar overtuiging.
In plaats daarvan start ze een zoektocht naar alternatieven om haar gezondheid te vergroten. ‘Mensen zijn vaak bang om beslissingen te nemen waarbij ze uit hun heilige huisje moeten. Bang om dingen te ondernemen als ze ziek zijn. Maar weet je wat het is? Je weet nooit wat er gebeurt. Dus laat je niet leiden door angsten en durf risico’s te nemen.’
Daarbij speelt je gevoel volgens haar een belangrijke rol. ‘Er zit zoveel kracht in je denken. Het allerbelangrijkste is dat je kiest wat goed voelt voor joú. Neem de tijd om dat bij jezelf te voelen. Stellen behandelend artsen iets voor en wil je het niet, dan moet je het niet doen. Laat je in ieder geval altijd goed informeren over de bijwerkingen.’
Recepten voor een Moermankookboek
Haar zoektocht bracht haar in die tijd bij het gedachtegoed van Cornelis Moerman. ‘Zijn theorie dat je alleen gezonde lichaamscellen kunt ontwikkelen wanneer je ze de stoffen geeft die ze nodig hebben, klopte gewoon’, vertelde Truus vijf jaar geleden tijdens een interview in Uitzicht. Ze kiest er daarom voor Moermanarts Hans Moolenburgh te consulteren. Hij schrijft haar de Moermantherapie voor; dieet, leefstijlrichtlijnen en voedingssupplementen.
Ze gaat zelfs nog een stapje verder. Want hoewel de Moermankeuken gezond is, valt er over de smaak van de gerechten te twisten. Gelukkig weet Truus daar wel raad mee. Met haar voorliefde voor kruiden en specerijen tovert ze binnen no time lekkere en Moerman-proof gerechten op tafel. Die houdt ze overigens niet voor zichzelf: ze schrijft recepten voor een Moermankookboek én deelt jarenlang haar klassiekers met de lezers van het ledenblad Uitzicht.
Ook nu, vele jaren later, zijn de MMV-richtlijnen nog altijd in haar leven verankerd. ‘Ik ben een strikte vegetariër’, vertelt ze. ‘En ook al is de noodzaak er niet meer, ik kook nog steeds volgens de Moermanrichtlijnen.’ Maar hoe maak je als beginner in de Moermankeuken nou zelf zo’n goede en voedzame maaltijd klaar? ‘Er zijn steeds meer goede, vegetarische kookboeken op de markt gekomen, daar staan veel recepten in. En vertrouw op je eigen creativiteit.’ Zelf geniet ze volop van de Indiase en Thaise keuken. ‘Dat heb ik echt tijdens mijn reizen leren eten’, glundert ze.
‘Geluk hangt niet af van materie’
Die reizen brachten haar de afgelopen decennia op bijzondere plekken. Zo stond ze – na een tweede confrontatie met kanker in de jaren ’90 – al eens op de toppen van de Himalaya. Recent voegde ze nog een ander pareltje aan toe: een expeditie naar de zuidpool. ‘Ik had de mogelijkheid om met een expeditieschip mee te gaan. Wat ik daar zag, is eigenlijk niet te omschrijven. Enorme kolonies pinguïns, waar je zo tussen kon zitten. En grote ijsbergen, waarvan je het ijs zo in het water zag glijden. Voor de rest alleen maar stilte, enorme stilte.’
Haar vele reizen verruimden niet alleen haar wereldbeeld, maar bevestigden ook nog eens iets dat ze allang weet: ‘Ik heb mensen gezien die niet veel hadden, maar desondanks zó gelukkig waren. Geluk hangt niet af van materie. We hebben als mens steeds de neiging te kijken naar wat we niet hebben. Maar het glas is halfvol: aan alles zit twee kanten.’ Dat ondervond ze bijvoorbeeld toen ze tijdens een trip naar de Galapos-eilanden haar been brak. ‘Natuurlijk is dat niet leuk, maar eenmaal thuis stond iedereen klaar om me te helpen. Dan zie je echt hoeveel fijne mensen je om je heen hebt.’
Die positieve manier van denken komt ook goed van pas in haar natuurgeneeskundige praktijk, waar mensen voor allerhande klachten bij haar komen. ‘Ze komen voor alles waar een mens aan kan lijden. Ik kan ze daarmee leren omgaan. Daarnaast kan het lichaam ook heel veel zelf.’
‘Ik hoop met de reguliere geneeskunde samen te werken’
Neem bijvoorbeeld corona. ‘Het is een doldwaze wereld geworden’, verzucht ze. ‘Corona is familie van de griepvirussen. Die bestaan al eeuwen, maar deze gemene variant hadden we nog niet ontdekt. Hij brengt ook veel meer schade toe dan andere virussen. Maar men heeft ontdekt dat laurinezuur – afkomstig van laurinebladeren – een antivirale werking heeft. Dat wil niet zeggen dat je het niet kunt krijgen, maar als je het krijgt, wél in een mildere vorm. Het laurinezuur zorgt er namelijk voor dat het virus zich niet goed kan hechten en vermenigvuldigen.’
Dat dat nog niet algemeen bekend is, vindt ze jammer. Het past ook wel een beetje in hetgeen ze meemaakt in haar eigen praktijk. ‘Ik heb vaak de samenwerking gezocht met reguliere artsen, maar daarbij regelmatig mijn neus gestoten. Heel af en toe sturen specialisten patiënten door naar me. Het blijft een grote wens om meer met de reguliere geneeskunde samen te werken’, biecht ze op.
Maar hoe lang heeft ze nog om die wens in vervulling te laten gaan? “Ik weet nog niet wanneer ik helemaal stop met werken. ‘Ik luister goed naar mijn lijf en zie het wel. Als je gezond bent, moet je ook dúrven leven. En ik weet niet of je het een missie kunt noemen, maar ik denk dat dit iets is wat ik te doen heb in mijn leven.’
Wie: Truus Hartsink (75)
Privé: kookgek, reisfanaat, moeder van een dochter, woont in Breukelen.
Werk: Heeft een natuurgeneeskundige praktijk. Zij schreef verschillende (kook)boeken, zoals Meer variaties in de Moermankeuken, Keukenkruiden en specerijen, spiegels van ons wezen. In samenwerking met André Schaap schreef ze de serie: Vitaminen en mineralen, spiegels van de ziel.
Diagnose & behandeling: 1981: Vanwege een snelgroeiende tumor wordt Truus’ baarmoeder verwijderd. Ze weigert de standaard nabehandeling (chemotherapie) en start met de Moermantherapie. In 1994 krijgt Truus ontstekingen in haar buik. Er worden onrustige cellen gevonden en opnieuw volgt een zware operatie.
Website: Truus Hartsink
Beeld: Gijs Versteeg
MMV maakt wekelijks een selectie uit het nieuws over voeding en leefstijl in relatie tot kanker en andere medische condities.
Inschrijven nieuwsbrief
