Altijd al meer voor het milieu en de biodiversiteit willen doen dan biologische groenten kopen? ‘Land van Ons’ verandert gangbare landbouwgrond in biologische. Leden van deze burgercoöperatie participeren al vanaf een vierkante meter. Voedingsdeskundige Rineke Dijkinga doet ook mee en is dol enthousiast.
Landbouwchemie vergroot de opbrengst per hectare landbouwgrond, maar minimaliseert de natuurwaarde. Vruchtbare aarde raakt uitgeput, het bodemleven verschraalt, insecten sterven uit en daarmee de vogels. Voedsel van deze bodem bevat meer chemicaliën en minder voedingswaarde.
Een thema met een lange geschiedenis. Cornelis Moerman beval zijn patiënten al biologisch voedsel aan. Sterker nog, de uitvinder van de kunstmest, Justus Liebig (1803 – 1873), waarschuwde in zijn biografie voor de keerzijde van overmatig kunstmestgebruik en pleitte voor wat tegenwoordig kringlooplandbouw heet.
De rekening delen
Hoewel steeds meer boeren de sprong wagen naar een meer ecologisch bedrijfsmodel, blijft intensieve landbouw de norm. ‘Om rendabel te boeren moet er steeds meer geproduceerd worden op dezelfde hoeveelheid land’, schetst Franke Remerie, initiatiefnemer van de burgercoöperatie, het dilemma voor individuele boeren in dagblad Trouw. Die kun je het probleem niet zomaar in de schoenen schuiven.
‘Die zit met allerlei verplichtingen vast aan zijn huidige manier van werken. Een omslag kost veel geld en komt nu nog voor zijn eigen rekening. Dan moet je als maatschappij bereid zijn hem te helpen.’ Remerie richtte een coöperatie op, zodat alle Nederlanders de kans krijgen bij te dragen aan een natuurvriendelijker landbouw.
Dat kan al vanaf 25 euro, goed voor twee jaar lidmaatschap en het eigendom van één vierkante meter grond. Meer kan ook.
Sinds november trok het initiatief bijna 3.500 leden die voor tussen de €20 en €20.000 grond kochten. Voor het ingelegde geld is nu acht hectare land aangekocht in het Drentse Hooghalen en een nog grotere aankoop bij Leiden wordt binnenkort afgerond. Er komt een langjarig beheerplan, een lokale boer pacht het voordelig en gaat er duurzaam mee aan de slag. Het is de bedoeling de opbrengst, in Hooghalen waarschijnlijk boekweit, onder de leden af te zetten.
Rineke Dijkinga
Uitzichtlezers en bezoekers van de laatste MMV-ledendag zal het bekend in de oren klinken: een tweede leven voor boerenland. ‘Met ons project ‘Heerlijk Westerwolds Land’ doen we precies hetzelfde’, vertelt voedingsdeskundige Rineke Dijkinga. ‘Maar dat is een druppel op een gloeiende plaat. De burgercoöperatie kan het verschil maken.’
Als coöperatie ‘Land van Ons’ de ambities waarmaakt, kan dat zeker. Op termijn wil het vijftien procent van de Nederlandse landbouwgrond verduurzamen. Dat komt neer op 300.000 hectare.
‘Een machtig mooi project’, vindt Dijkinga. Samen met topkok en groentengoeroe Jonathan Karpathios, gaat ze meehelpen de coörperatie groot te maken. ‘We zitten nog in de brainstormfase over hoe we onze rol precies gaan invullen. Jonathan en ik gaan de consument vooral betrekken bij het gezondheids-, het kook- en het culinaire aspect van de bodem en hun bord. Door de consument te vertellen en over het belang van een gezonde bodem en diversiteit als het gaat om hun gezondheid. En ze verleiden om voeding te kopen die van een gezonde, lokale bodem komt.’
Foto’s: Gijs Versteeg
MMV maakt wekelijks een selectie uit het nieuws over voeding en leefstijl in relatie tot kanker en andere medische condities.
Inschrijven nieuwsbrief
