Betere eetgewoonten volgens nieuw onderzoek

Begint de boodschap van de Moermanvereniging door te dringen en beweegt de consumptie van groente, fruit en vis eindelijk in de juiste richting? De uitkomsten van de Gezondheidsenquête 2014 van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) lijken die conclusie te rechtvaardigen. Maar de gehanteerde onderzoeksmethode wijkt sterk af van die methodiek die het RIVM gebruikt voor het Nationaal Kompas Volksgezondheid.

De nieuwste cijfers, van de Gezondheidsenquête dus, zijn gebaseerd op “enkele gerichte vragen over de consumptie van fruit, groente en vis”. Het Nationaal Kompas Volksgezondheid gaat grondiger te werk. Het baseert zich op voedselconsumptiepeilingen, gecombineerd met voedingsstatusonderzoeken. De peiling bestaat per persoon uit een tweetal 24-uurs voedingsnavragen op niet-aaneengesloten dagen. Voor jonge kinderen en ouderen wordt gebruikt gemaakt van een dagboekje. Algemene informatie beantwoorden de deelnemers online, of op een vragenlijst. Het voedingsstatusonderzoek gebruikt bloed- en urinemonsters om antwoorden te krijgen die via de navraag minder goed te meten zijn. Bijvoorbeeld de zoutinname.

Aangezien mensen hun eigen gedrag over het algemeen positiever inschatten dan in werkelijkheid het geval is, blijft het element van zelfrapportage een noodzakelijk kwaad. Het CBS erkent dit ook: “In de meest recente Voedselconsumptiepeiling voldeden minder mensen aan de aanbeveling voor groente en fruit dan in dit onderzoek”, staat onderaan de tekst te lezen. Ter indicatie van hoeveel minder: volgens de Gezondheidsenquête voldoet bijna twintig procent van de zestien- tot achttienjarigen aan de norm voor groente, volgens de Voedselconsumptiepeiling haalt slechts één procent van de kinderen in de leeftijd van zeven tot achttien de groentenorm.

Wel is het zo dat de Voedselconsumptiepeiling al weer enige jaren oud is. Het wachten is op de nieuwe editie. Die zou de positieve trend kunnen bevestigen. Overigens is ook de norm zelf voor verbetering vatbaar. Deze adviseert volwassenen slechts twee ons groente per dag. Vorig jaar wees een langlopend Brits onderzoek uit dat mensen die dagelijks 375 gram groente en 300 gram fruit eten 42 procent minder kans hebben om voortijdig te overlijden dan mensen die minder groente en fruit eten. 

In de tweede helft van 2015 komt de Gezondheidsraad met een nieuwe Richtlijn Goede Voeding.

^{Tekst: Arjan van Groningen}