Leden van jongere generaties lopen een groter risico op zeventien verschillende types kanker dan hun ouders. Dat blijkt uit een analyse van de Amerikaanse kankerregistratie, uitgevoerd door de American Cancer Society. Alvleesklier-, nier-, en dunne darmkanker sprongen er met name negatief uit. Het risico dat een Millenial deze krijgt ligt twee tot drie keer hoger dan voor een babyboomer.
Voor hun berekeningen gebruikten de wetenschappers de gegevens van bijna 24 miljoen Amerikanen in de leeftijd van 25 tot en met 84 jaar bij wie tussen 2000 en 2019 kanker werd vastgesteld. Daarbij ging het om 34 verschillende types kanker. De analyse van de 7,4 miljoen overlijdens in deze periode hadden betrekken op 25 types kanker.
Om de kankerrisico’s te kunnen vergelijken, werden de ratio’s berekend per tijdvak van vijf jaar vanaf de geboortejaren 1920 tot 1990. Daarbij werd statistisch gecorrigeerd voor ‘periode- en leeftijdseffecten’, schrijven de onderzoekers in The Lancet Public Health. Als babyboomer gelden in deze studie mensen die geboren werden tussen 1945 en 1965, daarop volgt de generatie X en het geboortejaar van millenials ligt tussen 1980 en 1996.
In lijn met het grotere risico kanker te krijgen, steeg voor sommige van de zeventien kankertypes ook het risico er aan te overlijden. Dat is het geval voor lever- en galwegkanker bij vrouwen en voor baarmoeder-, teelbal- en colorectale kankers. Voor de andere kankertypes daalde het overlijdensrisico. ‘Deze bevindingen tellen op bij het groeiende bewijs van een toegenomen kankerrisico in jongere generatie’, schrijven de onderzoekers, ‘en onderstreept de noodzaak onderliggende risicofactoren op te sporen en op te lossen.’
Oorzaken ‘nog altijd slecht begrepen’
Een groot deel van het gestegen risico is te verklaren uit de toename van overgewicht. Met name overgewicht dat al op jonge leeftijd ontstaat. Terwijl ‘het effect van vermoedelijke risicofactoren zoals ongezond voedsel, een zittende leefstijl, veranderende slaappatronen en chemicaliën in het milieu nog altijd slecht begrepen worden.’
Onder verwijzing naar andere studies brengen de auteurs ‘voedingspatronen met veel verzadigde vetten, geraffineerde granen, ultra-bewerkte voeding, suiker en ook vlees- versus plantaardige voeding’ in verband met een verhoogd risico op sommige kankers. ‘Het meest duidelijk voor colorectale en borstkankers’.
Voor het feit dat de risicostijging zich ook voordoet bij kankers in de spijsverteringsorganen die niet aan overgewicht gelinkt zijn, zoeken de auteurs verklaringen in het microbioom. ‘Gegeven de grote veranderingen in voedingsgewoonten en het gebruik van antibiotica in de laatste decennia. Bewijzen van dierproeven tot prospectieve cohortstudies linken specifieke microben of daarmee geassocieerde voedingspatronen aan deze kankers.’
Onbalans in het microbioom ‘die leidt tot verhoogde oxidatieve stress en inflammatie, promoot epigenetische veranderingen en mutaties via interacties met het erfelijk materiaal in de lichaamscellen en het immuunsysteem.’
Beeld: Ivan Samkov
MMV maakt wekelijks een selectie uit het nieuws over voeding en leefstijl in relatie tot kanker en andere medische condities.
Inschrijven nieuwsbrief
