Door chemotherapie uitgelokte perifere neuropathie is een neurologische stoornis die het gevolg is van beschadigde zenuwuiteinden. Deze pijn kan hevig zijn en betekent een serieuze aanslag op de kwaliteit van leven. Een gerandomiseerde klinische studie onder 158 Duitse patiënten levert het eerste bewijst dat ‘neuromusculaire’ training het ontstaan van perifere neuropathie kan voorkomen.
Bij dertig tot veertig procent van de mensen die behandeld worden met neurotoxische chemotherapie ontwikkelt zich perifere neuropathie. Andere bronnen, zoals het Memorial Sloan Kettering Cancer Centre, schatten dat percentage zelfs op dertig tot vijftig. De meest neurotoxische chemomedicatie is ook de meest gebruikte.
Vitaminetekort tijdens de behandeling vergroot het risico op neuropathie, net als hoge doseringen, combinaties van verschillende medicijnen en diabetes. Door weldoorvoed en in de best mogelijke conditie aan de chemo te beginnen, lijken patiënten hun kans om neuropathie te ontlopen te kunnen vergroten. Onderzoekers van onder meer de universiteiten van Keulen en Basel publiceerden deze week bovendien resultaten van interventieonderzoek dat spectaculaire minder gevallen van neuropathie toont in de groepen die tijdens de chemotherapie oefeningen deden.
Balansoefeningen en oefeningen op de trilplaat
Tussen 2014 en 2020 werden 158 patiënten verdeeld over drie groepen. Een groep deed twee keer per week onder begeleiding een kwartier tot een half uur balansoefeningen, een andere groep deed oefeningen op een trilplaat en de controlegroep kreeg standaardzorg. In JAMA Internal Medicine – samenvatting – rapporteren de onderzoekers dat de balansoefeningen (neuromusculaire training) het ontstaan van neuropathie met vijftig tot zeventig procent verminderde.
De oefeningen op de trilplaat leidden ook tot een duidelijke lager percentage patiënten met neuropathische klachten ten opzichte van de controlegroep, maar minder uitgesproken dan de balansoefeningen. Om een idee te krijgen: in de balansgroep ontwikkelde dertig procent neuropathische klachten, in de trilgroep 41 procent en in de controlegroep was dat 71 procent.
‘Het potentieel van fysieke activiteit wordt enorm onderschat’
Onderzoeksleider van de studie was Fiona Streckmann. Op de website van haar universiteit vertelt ze dat in de Verenigde Staten jaarlijks 17duizend dollar per patiënt gespendeerd wordt aan medicijnen – en de ontwikkeling daarvan – die zenuwschade als gevolg van chemotherapie moeten voorkomen of genezen. Hoewel verschillende studies aantoonden dat deze medicatie neuropathie niet voorkomen noch genezen, vermoedt Streckmann dat ‘artsen deze medicatie ondanks alles toch voorschrijven, omdat hun patiënten zo erg lijden.’
Streckmann – die haar onderzoek inmiddels herhaalt met kinderen die chemotherapie krijgen – hoopt met haar inspanningen sport in de behandelrichtlijnen te krijgen. ‘Het potentieel van fysieke activiteit wordt enorm onderschat’, stelt ze.
Momenteel wordt gewerkt aan een manier om de in het onderzoek gebruikte methode als app beschikbaar te maken. ‘Daarnaast willen we therapeuten opleiden en certificeren. Verder willen we een netwerk creëren waarbinnen patiënten, artsen en therapeuten beoordelingen, educatie en informatie over neuropathie kunnen krijgen.’ Klik hier voor meer informatie (website in het Engels en Duits).
Fiona Streckmann met een jonge patiënt (Foto: Universiteit van Basel, Florian Moritz)
Foto boven: Wikipedia. De neuromusculaire oefeningen bestonden voornamelijk uit balansoefeningen op een toenemend instabiele ondergrond.
MMV maakt wekelijks een selectie uit het nieuws over voeding en leefstijl in relatie tot kanker en andere medische condities.
Inschrijven nieuwsbrief
