Ik sprak laatst een mevrouw die er ogenschijnlijk best gezond uitzag. Een blos op haar wangen, niet te dun en niet te dik, op het eerste gezicht vitaal en ieder geval welbespraakt. Na een half uurtje sloeg de twijfel toch toe. Was zij wel zo gezond?
Al snel hadden we het over voeding, beweging en eigen verantwoordelijkheid bij het kopen van allerlei aanlokkelijke zoetigheid in de doorsnee supermarkt. Via alcohol – zij dronk slechts een paar wijntjes per week – en roken -een paar trekjes, meer niet- kwamen we terecht bij gezondheidsrisico’s. Ze las mijn columns weleens. ‘Gaat altijd over hetzelfde’, vond zij. ‘Jij bent bepaald geen lachebekje’, beet ze me toe. ‘Beetje sober en zorgelijk.’ Mevrouw was ook politiek actief. U kent dat wel, receptie hier, receptie daar, van achterkamer naar congres, onregelmatig eten en regelmatig een drankje!
Ik schudde van nee en knikte van ja en wees haar op haar eigen verantwoordelijkheid: ‘U moet beter op uw gezondheid letten’. Daar was zij het niet mee eens: ‘Ik moet helemaal niets.’ Ik: ‘Voelt u zich dan niet verantwoordelijk voor de gezondheid van onze inwoners? Ze reageerde met een tirade over het liberalisme en de vrije wil van mensen. ‘Kijk, wanneer obesitas geframed wordt als het gevolg van vrije keuzes in leefstijl dan wordt er automatisch minder aandacht besteed aan gezonde voeding. Wat zal het die snackliefhebber interesseren? Ik laat iedereen daarin vrij. In achterstandswijken zijn er nu eenmaal meer snackbars dan groentewinkels. Jij beweert – bijvoorbeeld- wel dat roken slecht is en kanker veroorzaakt, maar ik hoor je niet over luchtvervuiling.’
‘Zij spoelde mijn betoog weg met een slok wijn’
‘Je zegt dat mensen zelf verantwoordelijk zijn voor gezondheid, maar je doet niks aan de achterliggende oorzaken’, zei zij. Ik: ‘Maar dat is de verantwoordelijkheid van de politiek?!’ Daar was zij het niet mee eens. Zij spoelde mijn betoog weg met een slokje witte wijn terwijl ze een ander receptiebeest vriendelijk begroette. ‘Nee, ik ben niet zo van dwang, regeltjes en voorschriften, ik ben meer van vrijheid, blijheid en voor de eigen verantwoordelijkheid.’
Eigen verantwoordelijkheid nemen is terecht een hot item. Te grote verwachtingen van de politiek koesteren zal leiden tot teleurstellingen. Grote verwachtingen van dokters en de farmaceutische industrie stellen evenzeer teleur. Het heft in eigen handen nemen heeft de voorkeur. De kosten van de gezondheidszorg rijzen de pan uit. Hoe kunnen we onszelf veerkrachtig en gezond houden in onze complexe samenleving?
Sommigen vinden dat de samenleving heringericht moet worden. Terug naar de natuur. Zoeken naar onze eigen identiteit. Met elkaar op zoek naar een gezonde samenleving. Ik hoorde iemand zeggen: ‘De mens moet zich meer opstellen als een beschermer en verzorger van de natuur. Mensen moeten meer gaan beseffen dat zij wél gebruik mogen maken van de natuur maar geen misbruik mogen maken van de schepping. ‘Dit zal leiden tot onherstelbare schade, ziekten, pandemieën en natuurrampen’. Wederom eigen verantwoordelijkheid. Is het tij te keren? Is het ongezonde en egoïstische gedrag van mensen niet al te ver de maatstaf geworden? Moeten we ons vasthouden aan de politiek? Afwachten of zij een antwoord hebben?
Eigen verantwoordelijkheid, een gezonde leefstijl, respect voor de natuur en dreigende rampen. Kunnen we met elkaar nog een gezonde samenleving creëren? Laten we niet in de valkuil trappen van een -veelal onbedoelde- neiging tot polarisatie. Ondanks de politica en mijn daarop volgende overpeinzingen ben ik in tegenstelling tot hetgeen mevrouw mij verweet positief. Echter, inderdaad er zijn geenszins redenen om daardoor nou direct een lachebekje te worden!
Foto: Tumisu
MMV maakt wekelijks een selectie uit het nieuws over voeding en leefstijl in relatie tot kanker en andere medische condities.
Inschrijven nieuwsbrief