Ook een matige consumptie van ultra-bewerkte voeding vergroot het risico op non-alcoholische leververvetting. Dat rapporteren Britse onderzoekers in een eerste meta-analyse van het beschikbare onderzoek. Australische onderzoekers vonden samenhang tussen industriële voeding en een voorstadium van multiple sclerose.
Non-alcoholische vette leverziekte (Non-alcoholic fatty liver disease – NAFLD) is wereldwijd in opkomst. Ongeveer 25 procent van de bevolking heeft er mee te maken. De ziekte begint met leververvetting als gevolg van een verstoorde vetstofwisseling – steatose. Die toestand kan verslechteren naar niet-alcoholische steatohepatitis (NASH); een zeer schadelijke toestand van ontsteking die kan leiden tot levercirrose en –kanker.
NAFLD hangt sterk samen met diabetes type 2 en obesitas, maar ook slanke mensen die (nog) geen diabetes hebben kunnen zonder het te weten met een vervettende lever rondlopen. En als zij regelmatige ultra-bewerkte voeding eten, met name fast food, is hun kans daarop aanzienlijk vergroot.
Amerikaanse onderzoekers van de University of Southern California (VS) vergeleken het levervet en de eetgewoonten van vierduizend volwassenen. Ze stelden vast dat twintig procent van de dagelijkse calorieën uit fastfood consumeren voldoende was om de lever te vervetten. Die associatie gold zowel voor de algemene bevolking als voor mensen met obesitas en diabetes type 2. En het verband bleef overeind na statistische correctie voor leeftijd, geslacht, etniciteit, alcoholgebruik en lichaamsbeweging.
‘Gezonde levers bevatten gewoonlijk minder dan vijf procent vet. En zelfs een bescheiden toename van het vetpercentage kan niet-alcoholische vette leverziekte tot gevolg hebben’, zegt hepatoloog Ani Kardashian van de USC. ‘Onze bevindingen zijn in het bijzonder alarmerend aangezien de consumptie van fastfood de laatste vijftig jaar toeneemt.’
Britse onderzoekers doorzochten de literatuur op studies als die van Kardashian en selecteerden er negen voor een meta-analyse. Uit de data van 61duizend volwassenen berekenden zij dat mensen die matig zijn met ultra-bewerkte voeding nog altijd een gemiddeld drie procent hoger risico hebben NAFLD te ontwikkelen dan de groep die er het minste van eet. De groep die het meeste van deze producten at had gemiddeld een 42 procent hoger risico.
Niet alle ultra-bewerkte voeding – waaronder ook fabrieksbrood valt – is over een kam te scheren met het fastfood – hamburgers, pizza’s enzovoorts – van de Amerikaanse studie. De Britse auteurs stellen in Nutrients ook vast dat het verband sterker of zwakker is al naar gelang de gebruikte definities van wat ultra-bewerkte voeding is. Dat doet echter niet af aan hun conclusie:
‘Consumptie van ultra-bewerkte voeding is dosisafhankelijk geassocieerd met NAFLD. Maatregelen om de overconsumptie ervan terug te dringen zijn een noodzakelijkheid om de ziektelast door NAFLD – en de daarmee verband houdende obesitas en diabetes type 2 – te verminderen.’
Multiple Sclerose
Weliswaar behoort obesitas tot de meest zichtbare gevolgen, ultra-bewerkte voeding is ook gelinkt aan veel minder voorkomende aandoeningen zoals multiple sclerose (MS). Australische onderzoekers rapporteerden eerder dit jaar in de European Journal of Clinical Nutrition de resultaten van een case-controlstudie naar de consumptie van industrieel voedsel en de waarschijnlijkheid van demyelinisatie van het centraal zenuwstelsel. Myeline is de vettige witte stof die zenuwcellen omhult en zorgt voor een snelle geleiding van zenuwsignalen. Ontstekingsreacties, meestal afkomstig van het eigen immuunsysteem, tasten deze mantel van myeline aan. Demyelinisatie is een voorbode van MS.
De onderzoekers baseerden zich op 282 Australiërs in de leeftijd van achttien tot zestig jaar, bij wie dit voorstadium (264 personen) of progressieve MS (18 personen) voor het eerst gediagnosticeerd was. Ze werden gepaard aan 558 gezonde personen. Bij de selectie van de controlegroep is rekening gehouden met leeftijd, geslacht, woonregio, opleiding, roken, bmi, fysieke activiteit, een infectiezieke die een risicofactor vormt, misrapportage van de voedselinname en met de totale energie-inname.
Na controle voor al deze ‘confounders’ bleef er een duidelijk risico kleven aan de inname van ultra-bewerkte voeding: een acht procent hoger risico voor elke – calorie gecorrigeerde- portie.
Eerder dit jaar berichtte MMV ook over de link tussen ultra-bewerkte voeding en het ontstaan van en overlijden aan kanker.
MMV maakt wekelijks een selectie uit het nieuws over voeding en leefstijl in relatie tot kanker en andere medische condities.
Inschrijven nieuwsbrief
